مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تهيه بانك اطلاعات ژنتيك جهت تعيين هويت افراد در حوادث و جرايم

چكيده فارسي :

در حوادث و بلاياي طبيعي از قبيل سيل، زلزله و همچنين حوادث غير طبيعي از قبيل جنگ ها، تصادفات، سقوط هواپيما و... ممكن است افراد زيادي كشته شوند كه قابل شناسايي نباشند. در چنين مواردي، تنها روش ممكن براي تشخيص پيكر غيرقابل شناسايي و يا اجزاي پيكر، بهره گيري از شاخص هاي فناناپذير ژنتيك است. اين فناوري بر اين نظريه استوار است تفاوت ميان افراد از تفاوت موجود در اطلاعات ژنتيكي DNAآنها ناشي مي شود، لذا جهت پيشگيري از مفقود شدن مي توان يك بانك اطلاعات ژنتيكي براي جامعه هدف تهيه كرد تا در مواقع ضروري از اين اطلاعات براي شناسايي افراد مفقود استفاده شود.99درصدDNAانسان در افراد مختلف يكسان است و در حقيقت مقدار نسبتاً كمي ازDNAافراد با يكديگر متفاوت است. بروز تنوع در اين نواحي محدود اساس انجام آزمون هاي ژنتيكي براي متمايز كردن افراد از يكديگر است. يك درصد نواحي متغير در سراسر ژنوم كه به صورت تكراري و پراكنده ظهور مي يابند، به عنوان ماركرهاي ژنتيكي در اشكال مختلف معرفي شده اند. چندين نوع توالي در سطح DNAوجود دارد كه براي شناسايي مي توان از آنها بهره برد:VNTRs(تكرارهاي پشت سر هم از نوكليوتيدهاي متنوع )STRs(توالي هاي تكراري پشت سر هم كوتاه)SNP(تواليهاي تك نوكليوتيدي )mtDNA(ژنوم ميتوكندري )باتوجه به قابليت ها ومحدوديت هاي هريك از توالي هاي مذكور، بيشتر آزمايش هاي امروزي بر روي DNAبراساس تكثير و آشكارسازيSTRsصورت مي گيرد.به دست آوردن اطلاعات ژنتيكي جهت تعيين هويت شامل مراحل ذيل است: 1 .extraction DNA 2. Quality Control 3. PCR 4. Profiling در اين روش با تهيه يك بانك اطلاعات ژنتيكي از افراد شاغل در مشاغل پرخطر و مديريت نرم افزاري اطلاعات، در هنگام بروز سوانح وحوادث با رديابي اطلاعات ژنتيكي پيكرهاي غيرقابل تشخيص و مقايسه با سوابق مندرج در بانك، شناسايي صورت مي گيرد. از مزاياي اين روش مي توان به موارد ذيل اشاره كرد: با توجه به اينكه در حوادث و جنگ ها گاهي ممكن است تنها يك تكه از استخوان، دندان، پوست، مو و... به دست آيد، لذا بهترين روش جهت شناسايي، روش هاي مبتني بر ژنتيك است. در اين روش گذشت زمان باعث از بين رفتن اطلاعات نشده و مي توان از نمونه هاي استخوان مربوط به دهها سال قبل نيزDNAاستخراج كرد.باتوجه به اينكه اطلاعات ژنتيكي هر فرد منحصر به او و فناناپذير است، لذا دقيقترين روش جهت شناسايي است. از سرعت بالا در شناسايي برخوردار است. با نوجه به موارد ذكر شده مي توان گفت كه تعيين هويت ژنتيكي بهترين و مطمينترين روش جهت شناسايي است، لذا براي امدادگران، خبرنگاران، نيروهاي نظامي و انتظامي كه به طور مداوم در معرض خطر، حادثه و ماموريت هاي سخت قرار دارند، تهيه يك بانك اطلاعات ژنتيكي جهت پيشگيري از مفقود شدن در حوادث، لازم و ضروري به نظر مي رسد.