تاثير يك دوره فعاليت منظم ورزشي بر بهبود رفتار سازشي دانش آموزان كم توان ذهني آموزش پذير

The Effect of a Period of Regular Exercise Activity on the Improvement of Adaptive Behavior in Educable Mentally Retarded Students

براساس يافته‌هاي روان‌شناسان براي اينكه بتوان فردي را كم‌توان ذهني قلمداد كرد، تنها داشتن بهره هوشي پايين‌تر از متوسط كافي نيست، بلكه اين افراد در رفتارهاي سازشي، مشكلات ملموس و مشخصي دارند. تحقيق در زمينه رفتارهاي سازشي براي افراد با نيازهاي ويژه سودمند است و براي اينكه كودكان كم‌توان ذهني بتوانند خود را با زندگي اجتماعي سازگار كنند مي‌بايست مهارت‌هاي آنها در زمينه رفتار سازشي بهبود يابد. در اين راستا پژوهش حاضر با هدف تعيين تاثير يك دوره فعاليت منظم ورزشي بر بهبود رفتار سازشي دانش‌آموزان كم‌توان ذهني آموزش‌پذير نه تا پانزده‌ساله شهرستان لردگان انجام گرفت. بدين منظور از بين 156 دانش‌آموز كم‌توان ذهني آموزش‌پذير، به‌صورت تصادفي ساده 28 نفر انتخاب و در دو گروه آزمايش (7 پسر، 7 دختر) و كنترل (7 پسر، 7 دختر) گمارده شدند. پرسشنامه رفتار سازشي واينلند (1965)، به‌عنوان پيش‌آزمون روي دو گروه اجرا شد. سپس فعاليت ورزشي به‌عنوان برنامه مداخله‌اي به مدت دو ماه و هر هفته 3 جلسه (45 دقيقه‌اي) روي گروه آزمايش اجرا شد. داده‌ها با استفاده از روش آماري تحليل كوواريانس با بهره‌گيري از نرم‌افزار spss تجزيه‌وتحليل شد (05/0 > P). يافته‌ها نشان داد كه بين عملكرد دو گروه آزمايش و كنترل در رفتار سازشي و خرده‌مهارت‌هاي اجتماعي شدن، ارتباط، جابه‌جايي و حركتي، خودياري در پوشيدن، خودياري عمومي و خودياري در خوردن تفاوت معنادار آماري (05/0 > P) وجود داشت. اما در خرده‌مهارت‌هاي مسايل شغلي و خودرهبري تفاوت معنادار مشاهده نشد كه نشان مي‌دهد اجراي يك دوره فعاليت منظم ورزشي بر بهبود رفتار‌ سازشي در بعضي خرده‌مهارت‌هاي آن در دانش‌آموزان گروه آزمايش موثر بوده است كه از اين شيوه مي‌توان در توانبخشي و آموزش كودكان كم‌توان ذهني بهره برد.

Psychological findings show that a lower IQ score than the normal level is not enough to recognize someone as mentally retarded. In addition they have visible and specific difficulties in their adaptive behaviors. Research on adaptive behaviors is useful for those with specific needs and if mentally retarded children want to adapt themselves to social life, they should improve their adaptive behaviors. The current study aimed at determining the effect of a period of regular exercise activity on the improvement of adaptive behavior in 9-15-year-old educable mentally retarded students in Lordegan city. From 156 educable mentally retarded students, 28 students were selected randomly and divided into two groups of experimental (7 boys and 7 girls) and control (7 boys and 7 girls). Vinland adaptive behavior Scale (1965) was used as the pretest. Then, the experimental group took part in a period of exercise activity as an intervention program for 2 months, 3 sessions every week, 45 minutes per session. The data were analyzed by covariance using SPSS software (P?0.05). The results showed a significant difference between the performance of the two groups in adaptive behavior and sub-skills of socialization, communication, locomotion, dressing self-help, general self-help and eating self-help (P < 0.05) while there was no significant difference in sub-skills of occupation and self-direction which showed that a period of regular exercise activity had an effect on the improvement of some sub-skills of adaptive behavior in experimental group. This approach can be used in rehabilitation and instruction of mentally retarded children.