اسرار خودي در انديشه اقبال لاهوري

Eghbal Lahori and the mysteries of the self

اقبال تنها شاعري است كه بيش از هر چيز به مساله خودي پرداخته است. از نظر وي خوشبختي و بدبختي فردي و اجتماعي آدمي در گرو شناخت و عدم شناخت خود است. نه تنها همه پيشرفت‌ها نمودي از شكوفايي خودي است بلكه نظام هستي تجّلي اسرار خودي است. شناخت اسرار خودي ملازم با شناخت اسرار خداوندي بوده كه خود انسان سرّي عظيم از اسرار او است. خود فراموشي مساوي خدا فراموشي و نتيجه آن غيرپرستي مي‌باشد. انسان هر قدر از مقامات خودي غافل گردد به همان مقدار در بندگي ديگران مي‌افتد. مسلمان علاوه بر خود انساني از خود مسلماني نيز بهره‌مند بوده كه او را از ساير انسان‌ها ممتاز مي‌گرداند. خودي مراحلي دارد كه ابتدايش عبادت و انتهايش نيابت و خلافت الهي است.

Eghbal is the only poet who has dealt with the problem of the self more than any other thing. Form his point of view manʹs personal and social fortune and misfortune are dependent on the recognition or lack of the recognition of the self. Not only are all advancements the realization of the glorification of the self, but the universe is realization of the mysteries of the self. Recognition of the mysteries of the self entails the recognition of the divine mysteries, with the man himself being one of the greatest mysteries of His. Forgetting oneʹs self equals to forgetting God and its consequence is worshipping other than God. The more man neglects his self, the more he is lured to worship others. The self is different stages which start form worshiping God and end in being deputy of Godʹs caliphate on the earth.