تاثير توان‌بخشي توجه، در كاهش نقايص توجه متمركز و حافظه كاري در مبتلايان به مالتيپل اسكلروزيس

THE EFFECTIVENESS OF ATTENTION REHABILITATION IN DECREASING FOCUSED ATTENTION AND WORKING MEMORY DEFICITS ON MULTIPLE SCLEROSIS PATIENTS

پيش‌زمينه و هدف: مالتيپل اسكلروزيس (MS) بيماري پيش‌رونده سيستم عصبي مركزي است. نقص شناختي به‌طور متداول در MS رخ مي‌دهد كه بر جنبه‌هاي گوناگون عملكرد شناختي مثل حافظه و توجه اثر مي‌گذارد. مطالعات اندكي در زمينه توان‌بخشي توجه در كاهش نقايص توجه مبتلايان MS وجود دارد. مطالعه حاضر اثربخشي توان‌بخشي توجه را در كاهش نقايص توجه متمركز و حافظه كاري مبتلايان MS موردبررسي قرار مي‌دهد. مواد و روش كار: مطالعه حاضر مطالعه آزمايشي با ساختار تك موردي، مدل AB با پيگيري است كه 6 بيمار MS پيش‌رونده ثانويه بر اساس نمونه‌گيري قضاوتي، از ميان مراجعه‌كنندگان به مراكز درماني MS انتخاب شدند. متغيرهاي موردمطالعه، توجه متمركز و حافظه كاري است. ابزارهاي مورداستفاده شامل خرده مقياس رمزگرداني آزمون هوش وكسلر بزرگ‌سالان و خرده مقياس فراخناي ارقام مقياس حافظه وكسلر و پرسشنامه نوروسايكولوژيكي مالتيپل اسكلروزيس و آزمون افسردگي بك (II) است. نتايج با تحليل چشمي، اندازه اثر d كوهن و درصد افزايش مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: در كل از 6 مورد، 5 مورد اثربخشي بالا و در يك مورد اثربخشي متوسط در مولفه توجه متمركز و سه آزمودني اثربخشي متوسط و دو آزمودني اثربخشي احتمالي و يك مورد اثربخشي كم درمان در حافظه كاري نشان دادند. نتيجه‌گيري: توان‌بخشي توجه، نقايص توجه متمركز و حافظه كاري را در مبتلايان MS كاهش مي‌دهد.

Background & Aims: Multiple sclerosis (MS) is a progressive central nervous system (CNS) disease. Cognitive impairment is a common concomitant of multiple sclerosis that affects various aspects of cognitive functioning including attention, and memory. Few studies investigated the efficacy of attention rehabilitation to decrease attention deficits in multiple sclerosis patients. The present study investigated the effectiveness of attention rehabilitation for decreasing focused attention and working memory deficits in multiple sclerosis patients. Materials & Methods: This single case study with A/B model followed six patients with secondary progressive multiple sclerosis (SPMS) who were selected with judgmental sampling. The studied variables focused on attention and working memory. The instruments used included Subtest Backward Wechsler Memory and Subtest Coding Wechsler Adults Intelligence Scale (WAIS), Multiple Sclerosis Neuropsychology Questioner, Beck Depression Inventory - II (BDI-II). The data were analyzed by visual analysis, Cohenʹs d and percentage of increases. Results: From 6 cases, 5 cases significantly focused on high efficiency, one on moderate effectiveness of focused attention, three cases fairly on effectiveness, two subjects on probable effectiveness, and one on low working memory. Conclusion: These findings suggest that attention rehabilitation can decrease focused attention and working memory deficits in multiple sclerosis patients.