سازگاري محتوايي دعاي فرج (عظم البلا ) با مباني توحيدي

The Content Agreement of Faraj Duā Azom –alBalā with Theistic Fundamentals

دعاي فرج: «الهي عظم البلا …»، از دعاهاي معروف شيعيان است. اين دعا غالبا در مواقع گرفتاري خوانده مي شود و مضامين پرمحتواي آن از ارتباط تنگاتنگ دعاكننده با معصومان و به ويژه ارتباط با حضرت ولي عصر? حكايت دارد. نكته مهمي كه در دعاي مزبور وجود دارد، درخواست كارهايي از معصومان است كه به خداوند مختص است؛ درخواست اموري از معصومان، مثل «نصرت» و «كفايت». با عنايت به تاكيد قرآن بر حصر صفات مزبور در خداوند باعث شده كه توهم شرك-آميز بودنِ اين دعا تقويت شود. بر اساس پژوهش و تحقيق، معلوم گرديد دعاي فرج، هر چند از قرن ششم به بعد مورد توجه قرار گرفته است؛ به لحاظ محتوايي با اصول توحيدي و اعتقادات اصيل اسلامي كاملا هماهنگ است؛ در نتيجه ضعف سندي دعا با قوت محتوايي آن جبران مي شود. در حقيقت منشا شبهه شرك آميز بودن دعا، ناديده گرفتن اموري است كه با دلايل محكمي اثبات شده است. از جمله آن امور مي‌توان به «جايگاه و شان نبي مكرم و اهل بيت طاهرين»، «ولايت تكويني ايشان» و «نظام اسباب و مسببات حاكم بر عالم» اشاره كرد. از نوآوري هاي پژوهش حاضر مي توان به دسته بندي فقرات دعا اشاره كرد كه هر دسته مستقلا با معيارهاي پيش گفته مورد بررسي قرار گرفته و نهايتا سازگاري دعاي مزبور با مباني ديني اثبات شده است.

The Faraj dua, “El?hiAzomal-Bal?”, is one of the famous Shia prayers. The prayer is often called in the times of trouble and its rich content indicates the close connection between the worshiper and the Infallibles specially Imam Mahdi. One important point in the above-mentioned prayer is asking for doings which belong exclusively to God, like “victory” and “sufficiency” from the Infallibles. Considering the great emphasis of Quran on the restriction of such attributes to God only has strengthened this idea that this prayer is blasphemous. According to the research, it has become clear although the Faraj dua has been taken into consideration from the sixth century onward; it is aligned with the principles of monotheism and genuine Islamic beliefs in terms of content. As the result, the dua’s lack of evidence is compensated with its strong content. In fact, the origin of being a blasphemous prayer is in ignoring the matters which have been proven with strong reasons. Among these matters, we can point to “the status and dignity of the holy Prophet and his pure Household”, “his existential guidance”, and “the system of causes and means governing the world”. Among the innovation of this research we can point to the classification of dua’s entries each of which is investigated independently with the aforementioned criteria and finally, the consistency of the above-mentioned prayer with religious basis is approved.