تدوين چارچوب ارزشيابي برنامه درسي دوره فيزيوپاتولوژي رشته پزشكي عمومي و اعتباريابي آن

Evaluation of Physiopathology Curriculum for General Physicians: Presenting a Curriculum Framework and Accreditation

مقدمه: تاكنون الگوهاي متعدد ارزشيابي برنامه‌ درسي پزشكي، توسط صاحب‌نظران مختلف طراحي و اجرا شده است. تحقيق حاضر با فرا تحليل آنها به تدوين چارچوب ارزشيابي برنامه درسي دوره فيزيوپاتولوژي، با تاكيد بر مدل تين پرداخته است. مواد و روش‌ها: اين تحقيق به روش تركيبي (كمي و كيفي) متوالي اكتشافي، به تدوين و اعتباريابي چارچوب و ابزار ارزشيابي برنامه درسي پرداخته است. گردآوري اطلاعات، به شيوه "همسوسازي" بوده و از تحليل محتواي هدايت شده و تلخيصي، استفاده شد. معيارهاي اعتبارسنجي كيفي، قابليت اعتبار، تاييدپذيري و انتقال‌پذيري بوده و اعتبار كمي نيز به روش تحليل گويه (روش لوپ) و آلفاي كرونباخ 978/0 صورت گرفت. نمونه‌گيري به‌روش هدفمند و بر اساس حجم اشباعي از بين اعضاي هيات علمي رشته پزشكي، متخصصان و ارزيابان برنامه درسي تعيين شد. نتايج: ارزشيابي برنامه درسي دوره فيزيوپاتولوژي با سه محور، عناصر برنامه درسي (اهداف، محتوا، روش‌ها، ارزيابي و مديريت)، سطوح (قصد شده، كسب شده)، معيارهاي دروني و بيروني ارزشيابي، بر اساس مباني فلسفي و تربيتي اسلامي تدوين شد. بر اساس چارچوب، پرسشنامه عملياتي نيز تدوين گرديد. نتيجه‌گيري: به كمك اين چارچوب و ابزار آن، مي‌توان به بررسي تطبيقي عناصر برنامه درسي و سنجش ويژگي‌هاي آنها در برنامه‌هاي درسي قصد شده و كسب شده آموزش پزشكي، با توجه به معيارهاي دروني و بيروني ارزشيابي پرداخت و نقايص حوزه‌هاي برنامه‌ريزي و اجرا را تشخيص داده و برطرف كرد، همچنين مي‌توان ميزان تناسب، تجانس و توازن عناصر پنج‌گانه را در ارتباط با يكديگر و در مقايسه با برنامه‌هاي مصوب دوره سنجيد و به تصميم‌گيري در سطح كلان كمك كرد.

Introduction: Different approaches to evaluating medical curriculum have been designed and implemented. The purpose of the present study is to review and analyze these approaches and, based on the Thien model, propose a framework for the evaluation and accreditation of the physiopathology curriculum for general physicians. Materials and Methods: This research has dealt with the development and accreditation of the framework and tools of evaluation of the physiopathology curriculum for general physicians, using a sequential exploratory mixed method (quantitative & qualitative). The data were collected through triangulation method which uses the analysis of guided content. The validation criteria were quality, reliability, credibility, and transmissibility, with less importance on the loop and alpha methods. The sampling consisted of faculty members of the medical school, curriculum evaluators and experts of the field, selected based on the goal-oriented method and volume saturation. Results: The evaluation of the physiopathology curriculum was developed using the following three areas: Elements of the curriculum (objectives, content, methods, evaluation and management), levels (intended, achieved), and internal and external evaluation criteria, based on the principles of Islamic Education. Conclusion: This framework and the tools enable us to monitor the curriculum and evaluation of its elements in the achieved and intended levels of medical education. Also according to the criteria of internal and external evaluation, the defects of the areas of planning and implementation can be detected and solved. Furthermore, the compatibility and proportion of the five elements could be evaluated which is helpful in strategic decision making.