دو نرخ ماليات بر ارزش‌افزوده

Two Different Rates on Value Added Tax

ماليات بر ارزش‌افزوده نوعي ماليات غيرمستقيم است كه درآمد زيادي عايد دولت مي‌كند. در اين راستا دولت‌ها درصدد افزايش نرخ اين ماليات هستند. تغييرات نرخ ماليات بر ارزشافزوده و افزايش آن در سالهاي اخير در ايران روش افزايش درآمد مالياتي است. به اين جهت كه سيستم تك‌نرخي ماليات بر ارزشافزوده همواره از نقطهنظر عدالت مورد نكوهش قرار مي‌گيرد، در اين مقاله تلاش مي‌شود از 2 نرخ براي ماليات بر ارزش‌افزوده استفاده شود. به اين منظور، دو نرخ ماليات متفاوت براي كالاهاي لوكس و سايركالاها تعيين مي‌شود. نوآوري اصلي اين مقاله پيشنهاد دو نرخ بهينه ماليات بر ارزش‌افزوده در ايران مي‌باشد. نتايج به‌دست آمده با تاكيد بر عدالت و برابري نشان مي‌دهد نرخ ماليات بر خوراكي‌ها 8 درصد و نرخ ماليات برگروه كالايي لوكس حدود 26 درصد است. البته افزايش نرخ ماليات بر ارزش‌افزوده مي‌بايست بر اساس طراحي سيستم ماليات هوشمندانه و به‌تدريج صورت گيرد. در غير اين صورت ارتباط بين سيستم ماليات با بنگاه و خانوار دچار تنش و حتي از هم پاشيدگي مي‌شود.

Tax on value added is a kind of indirect tax which yields high income for governments. Thus, governments intend to increase it. However, raising tax rate uniformly across all goods consumed by different income groups have been criticized for being regressive and unjust. In this paper, we have used two different tax rates to distinguish luxury goods from other essential goods. Taking Justice and equity into account while levying taxes, this study shows that optimum tax rates on essential goods such as food and non-essential luxury goods are estimated to be 8 percent and 26 percent respectively. This finding, however, does not mean that tax authority should change the tax structure immediately disregarding its impacts, and tension it may create, but rather it proposes a gradual and planned system of taxes, taking precautionary measures.