ارزيابي داده‌هاي زمين‌شناسي- ژئوشيمي اكتشافي انديس مس عليشار جهت تعيين الگو و تيپ كانه‌زايي

Evaluation of geological and geochemical exploration data of Alishar copper index and determination of its mineralization type

اندیس مس علیشار با پتانسیل بالای مس- طلا در استان مركزی و كمربند ارومیه دختر قرار دارد. واحدهای زمین‌شناسی منطقه شامل گدازه آندزیتی، تراكی آندزیتی - آندزیتی بازالتی، توف آندزیتی - آندزیتی بازالتی و توف ریولیتی - داسیتی است. دگرسانی‌های هیدروترمال همچون فیلیك، پروپیلیتیك، رسی و سیلیسی شدن (سنگ‌های سیلیسی آهن‌دار برشی شده) حامل اكسیدها و هیدرو اكسیدهای آهن (هماتیتی شدن، گوتیتی شدن) و كانه زایی مس و كم و بیش طلا در این مجموعه به چشم می‌خورد. همبستگی بالای مس و آهن با حضور كالكوپیریت و همبستگی بالای طلا و آرسنیك و بیسموت، با جانشینی آن در كانی‌های سولفیدی مس و بیسموت و آرسنوپیریت تطابق دارد. آنالیز آماری چند متغیره نشان از حضور سه مرحله اصلی كانه زایی در منطقه دارد. اولین مرحله از عناصر مس، طلا، نقره، بیسموت، منگنز، كبالت و روی، مرحله دوم از آهن و آنتیموان و آخرین مرحله از آرسنیك، كادمیوم و مولیبدن غنی‌شدگی نشان می‌دهد. تركیب سنگ میزبان، نوع كانه‌ها و دگرسانی‌ها، محیط تكتونیكی و نتایج ژئوشیمیایی همچون حضور كانه‌های آهن، مس و طلا، همبستگی بالای این عناصر با یكدیگر و بالا بودن غلظت این عناصر نسبت به سایر عناصر نشان از شباهت این اندیس با كانسارهای IOCGدارد.

Alishar index with high potential to Cu-Au mineralization is located in Urumieh-Dokhtar magmatic belt and in Arak province. Geological units of the area consists mainly of andesitic, Trachyandesitic-basaltic andesite lava, andesite to basaltic andesite tuff and rhyolitic to dacitic tuff which is affected by hydrothermal solutions so the igneous rock units display some kinds of alterations such as phyllic, propylitic, argilic and silicic alterations as well as iron oxide (hematite, goethite) and copper mineralization. Plentiful silicified and mineralized veins and veinlets is a favorable environment for gold mineralization. High correlation between Cu and Fe can be explained by the presence of chalcopyrite and correlation between Au, As and Bi are attributed to substitutions in Cu, Bi minerals and arsenopyrite. Multivariate statistical analyses have demonstrated three stages in mineralization in the area. The first stage shows: Cu, Au, Ag, Bi, Mn, Co and Zn; the second stage includes: Fe, Sb and the last stage comprises as, Cd and Mo enrichment. The evidences comprising host rock composition, ore minerals, alteration types, tectonic regime, geochemical analysis results and high correlation between Fe, Cu and Au and also elevation in concentration of these elements demonstrates that Alishar mineralization is similar to IOCG.