افق خداشناسي در انديشه ابن سينا و سهروردي

The Scope of Theology in Ibn Sina and Suhrawardiʹʹs Thought

ديدگاه ابن سينا و سهروردي به منزله سرآمدان دو فلسفه مشا و اشراق در جهان اسلام با تاثيرپذيري از متون ديني، بحث از خداشناسي را وجهه همت خود قرار داده و تمام تلاش خود را براي تبيين آن به كار گرفته اند. مباني خاص و روش فلسفي متفاوت اين دو انديشمند مسلمان ـ كه يكي با وفاداري به روش بحثي ـ استدلالي ارسطويي و با رنگ و بوي وجودي به حل و فصل اين مسيله اقدام مي كند و ديگري با دخالت دادن شهود در كنار استدلال به عنوان ابزاري مهم در فهم حقايق، مسيله مذكور را بر پايه نور تبيين مي كند رهيافت هاي مختلفي را در بحث خداشناسي به ارمغان مي آورند. اين نوشتار با روش تحليلي ـ توصيفي مي كوشد با نگاهي فراتاريخي و پديدارشناختي اين دو فيلسوف شهير را در باب خداشناسي بررسي كند. اين بررسي روشن مي كند كه ملاحظات ابن سينا و تبيين هايي كه براي اثبات واجب و صفات او ارايه كرده است دقيق تر از شيخ اشراق مي باشد.

Drawing their inspiration from religious texts, Ibn Sina‌ and Suhrawardi, two of the pioneers in peripatetic philosophy and illuminative philosophy in the Islamic world, confined their attention to the study of theology and made strenuous efforts to expound it. The special tenets and different philosophical methods of these two Muslim thinkers have contributed to developing various approaches to studying theology. One of them has taken step to solve this problem by adopting a research method and a particular existential impression, and the other has dealt with the mentioned question by using intuition besides reasoning as an important means for understanding realities. Using an analysis-descriptive method, this paper seeks to investigate the view of each of these two famous philosophers about theology in the light of a meta-historical and phenomenological look. It is clear that the considerations of Ibn Sina and his explanation for affirming Necessity and Attributes of Him is more accurate than that of Suhrawardi (Shaykh al-ishraq).