نظام‌هاي ناتوراليستي سلامت و بيماري از دوران باستان تا قبل از پيدايش پزشكي مدرن

Naturalistic Systems of Health and Illness from Ancient Time to the Appearance of Modern Medicine

در اين مقاله با مروري جامعه شناختي بر تاريخ پزشكي دوران باستان به رويكردها و مدل‌هاي جامعه شناسي سلامت و بيماري پيش از ظهور پزشكي مدرن پرداخته شده است و بر ويژگي‌هاي سه نظام عمده پزشكي باستان يعني نظام پزشكي يونان باستان (آسيب شناسي هومورال)، نظام پزشكي چين باستان (طب سوزني) و نظام پزشكي آيوروديك هند باستان (آيورودا) تاكيد گرديده است. توجه اساسي اين نظام‌ها، بر خلاف نظام‌هاي شخص نگر، بر عوامل و پديده‌هاي متافيزيكي معطوف بوده است. اصلي ترين ويژگي مشترك اين نظام‌ها تبيين بيماري بر اساس عدم توازن ميان عناصر اصلي بدن بوده است كه اين عدم توازن، از درون يا بيرون و ناشي از نيروهاي طبيعي تلقي مي‌شده است. بر اين پايه، بيماري به صورتي غيرشخصي تبيين مي‌شد و مفهوم «توازن» اساس اتيولوژي بيماري بوده است.

In this article, after a sociological review of the medical history of ancient times, the sociological approaches and models of health and illness before the appearance of modern medicine have been studied, with an emphasis on the characteristics of three main systems of ancient medicine including the medical system of ancient Greece (humoral pathology), the medical system of ancient China (acupuncture), and the ayurvedic medicine of ancient India (Ayurveda). The main focus of these systems, unlike individualistic systems, has been on metaphysical factors and phenomena. The most principle feature which is common in these systems is the determination of an illness on the basis of balance or lack of balance the main elements of the body, in which the lack of balance would be associated with internal or external (natural) forces. In this regard, illness was considered as an impersonal phenomenon, and the concept of “balance” was the basis of the etiology of illness.