شيوه‌‌هاي مبادله و تجارت در جوامع نوسنگي ايران

Methods of Trade in Iranian Neolithic Societies

مبادله و تجارت در پيش‌رفت جوامع بشري نقشي بسيار مهم داشته ‌‌است. مبادله محصول توليد است و توليد براي اولين‌‌ بار در دوره نوسنگي خاور نزديك، به مركزيت ايران، مفهوم واقعي يافته؛ بنابراين مبادله و تجارت از اين دوره آغاز شده است. گوردون چايلد در بيان مراحل توسعه اجتماعي و اقتصادي تمام جوامع انساني، سه انقلاب را شناسايي كرده‌‌ است: 1. انقلاب توليد غذا كه همان دوره نوسنگي خاور نزديك و ايران است؛ 2. انقلاب شهرنشيني كه همان عصر مفرغ خاور نزديك و ايران است؛ 3. انقلاب صنعتي كه در اروپا رخ داده است. در اين مقاله، بر انقلاب توليد غذا متمركز خواهيم شد كه آغاز كشاورزي و دام‌داري است و به تبيين اين موضوعات مي‌پردازيم: 1. معرفي دوره نوسنگي ايران با روي‌كرد اقتصادي؛ 2. تبيين نظريه‌ها‌‌ي معروف مبادله و تجارت در پيش از تاريخ؛ 3. استخراج شيوه‌‌هاي رايج مبادله و تجارت و تطبيق يافته‌‌هاي دوره نوسنگي و مس سنگي ايران با شيوه‌‌هاي يادشده؛ 4. تحليل و تبيين قديمي‌‌ترين ماده تجاري جهان يعني ابسيدين براساس يافته‌‌هاي باستان‌شناسي ايران؛ 5. بررسي اولين اشياي شمارشي و مهرهاي تجاري در محوطه‌ها‌‌يي مانند سيلك كاشان و گوي‌تپه آذربايجان غربي.

Exchange and trade have had an important role in the progress of human society. Since exchange is the result of production, and production began for the first time in Iranian Neolithic, thus Iran is the center of the first exchanges in the world. Near Easern Neolithic is known as the era of food-production revolution. Gordon Child has identified three revolutions during the human history. The first one is called “food production revolution”, which has happened in Iranian Neolithic. The secand revolution is “urnaban revolution” belenging to the Bronze Age of Near East and Iran. The third is “industrial revolution”, which was occurred in Europe. In this article, we will consider exchange and trade during the first revolution period. This paper has tried to explain the following: • Introducing the Neolithic age with economic approach; • Explain scientific theories about trade in the prehistoric era; • Identify common models about trade and adapted models of the Iranian Neolithic and Chalcolithic eras; • Analyze and explain the oldest commercial material of the world, (Obsidian) based on the archaeological findings of Iran; • Study, the first counting objects and commercial seals at the Sites like sialk Kashan and Goytappe in Western Azarbaijan.