ضمانت اجراي عدم رعايت مصلحت در وكالت

Legal Sanction for Non-observance of Expediency in Power of Attorney

عقد وكالت از جمله عقود معینی است كه در جامعه و روابط حقوقی اشخاص كاربرد وسیعی دارد، زیرا از جهتی اشخاص ناچار به استیفای حق خود به مباشرت نمی‌باشند و از جهت دیگر، عقد مزبور در دعاوی و كمك به احیای حق زیان دیده در محاكم دادگستری دارای اهمیت فراوانی است. با انعقاد عقد وكالت، وكیل و موكل در برابر یكدیگر حق و تكلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت‌های متقابلی می‌شوند. از جمله این تعهدات رعایت مصلحت موكل است. از آنجا كه این تعهد بر سایر تعهدات وكیل سایه افكنده و به نوعی شالوده و زیربنای كلیه تعهدات وی محسوب می‌شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علی‌رغم تصریح به تعهد مزبور در ماده ۶۶۷ قانون مدنی، ضمانت اجرای نقض آن در فروض مختلف مبهم است. سكوت قانون، ضعف تألیفات و مبتلابه بودن قضیه ما را به جستجوی پاسخی واداشت كه خلاصه آن بدین شرح است: اعمال حقوقی كه بدون رعایت مصلحت موكل انجام شده‌اند – به استثنای فرضی كه در آن با طرف معامله تبانی صورت گرفته است - نافذ تلقی می‌شوند، هرچند موكل در صورت وجود خیار می‌تواند از خود رفع ضرر نماید.

Power of attorney (PA) contract is among the specified contracts that are widely used in society and people’s legal relations, because on one hand, people are not compelled to directly vindicate their rights and, on the other hand, the above-mentioned contract is of high importance in lawsuits and restoring the victim’s rights in courts of law. Through signing contract of PA, the attorney and the client reciprocate obligation and right and hold judicial relations and mutual commitments and responsibilities. Among these commitments is the observance of the client’s expediency. Since this commitment overshadows other commitments of the attorney and is somehow regarded as the foundation of all his commitments, it is of special importance. Despite the assertion on the above-mentioned commitment in article 667 of the civil law, the legal sanction for its violation in various obligations is ambiguous. Silence of the law, weakness of the writings, and being involved in this issue has made us search for an answer whose summary is as follows: the legal actions that have been carried out without observing the client’s expediency is regarded as effective – except for the obligation in which the client has connived with the party of contract – although, in case of availability of options, the clients can remove loss from themselves.