مدلسازي تاثير «نُرم» در روابط بين‌الملل براساس نظريه بازي‌ها

• Modeling of the Effect of "Norm" on International Relations Based on Game Theory

در رشته روابط بين‌الملل عمدتاً مفاهيم به كار گرفته شده به صورت كيفي، انتزاعي و غيرقابل محاسبه هستند، البته تلاش‌هايي در دهه‌هاي مياني قرن بيستم در جهت فرموله كردن، قابل محاسبه نمودن و آماري كردن برخي مفاهيم و گزاره‌ها در اين حوزه صورت پذيرفته كه با نواقص جدّي همراه بوده و به نوعي تلاشي ناكام در جهت رياضياتي كردن روابط بين‌الملل محسوب مي‌شده است. اما به هر حال استمداد از نمادهاي رياضي و فرموله نمودن گزاره‌ها با در نظر گرفتن غيرقطعي بودن نتايج و انساني بودن اين حوزه، امري قابل اعتنا و مفيد است، و به فهم دقيق‌تر پديده‌ها در شرايط پيچيده كمك مي‌كند. چارچوب نظريه بازي‌ها، در ادبيات تيوريك بازدارندگي، در زمره چنين اهتمامي محسوب مي‌شود كه در سال‌هاي ابتدايي قرن بيست‌ويكم تلاش‌هاي وافري در جهت توسعه اين نظريه و مد‌ل‌هاي آن و قابل محاسبه و فرموله كردن مفاهيم و دال‌هاي كيفي در روابط بين‌الملل در اروپا و آمريكا صورت گرفته است. از سوي ديگر، نظريه‌هاي روابط بين‌الملل در دهه‌هاي اخير جهت‌گيري روشني به سمت دخيل كردن نرم‌ها و هنجارها در ادبيات و تحليل خود داشته‌اند. تلاش نگارندگان در اين مقاله بررسي نحوه تاثيرگذاري و مداخله نرم‌ها در حوزه روابط بين‌الملل از طريق نمادين و فرموله نمودن اين مفاهيم در چارچوب تقريرات جديد در نظريه بازي‌هاست. در واقع تلاش نگارندگان در اين نوشتار پاسخ به اين پرسش است كه «نرم‌ها، چه وقت، چگونه و تا چه ميزان بر عملكرد كشورها در روابط بين‌الملل تاثيرگذارند».

The concepts being used in international relations are mostly qualitative, subjective and incalculable. However, in the middle decades of the twentieth century, some efforts had been carried out in order to make some of the concepts and propositions of this field formulated, calculable and statistical. This process suffered serious shortcomings and proved fruitless in making international relations computable. However, making use of mathematical symbols and formulizing the propositions, while knowing the uncertainty of results and being a human related issue, is significant and useful and contributes to better understanding of phenomena in complex conditions. The framework of Game Theory, in the theoretical literature of deterrence is amongst these concerns. In the early years of the twenty-first century arduous endeavors have been made to develop this theory and its models making its concepts and qualitative signs formulized and calculable in the European and American International relations. On the other hand, in recent decades, international relations theories have had a considerable tendency towards involving norms in their literature and analysis. In the present article the authors seek to study the ways in which norms affect and intervene in the field of international relations through symbolizing and formulating these concepts within the new versions of Game Theory. Actually the authors have tried to answer the following question: "When, how and to what extent can norms affect the performance of the countries in international relations?".