پارامترهاي لرزه‌خيزي فركتالي-زماني زمين‌لرزه اهر- ورزقان، شمال باختري ايران

a-bValues for the Ahar-Varzaghan Earthquake, Northwestern Iran

اندازه‌گيري شاخص‌هاي لرزه‌خيزي از روش‌هاي ارزيابي زمين‌ساخت فعال و نوزمين‌ساخت براي يك منطقه به‌شمار مي‌آيد. 21 مرداد 1391 دو زمين‌لرزه به فاصله زماني 11 دقيقه‌اي به ترتيب با بزرگي‌هاي 4/6 و 3/6 در منطقه اهر- ورزقان كه از مناطق فعال زمين‌ساختي است، به‌وقوع پيوست. بررسي‌هاي لرزه‌زمين‌ساختي نشان مي‌دهند كه گسل‌هاي مسبب زمين‌لرزه، از جمله گسل‌هاي جوان منطقه هستند. نقشه پراكندگي رومركز زمين‌لرزه‌ها نيز نشان مي‌دهد كه زمين‌لرزه‌هاي رخ داده، با راستاي گسل‌هاي موجود در منطقه همخواني دارند. به منظور ارزيابي فعاليت‌هاي نوزمين‌ساختي و شناخت الگوي لرزه‌خيزي منطقه اهر، از پراكندگي زماني و مكاني زمين‌لرزه‌ها (تحليل‌هاي فركتالي) به عنوان پيش نشانگرهاي زمين‌لرزه و همچنين پارامترهاي لرزه‌خيزيa و b استفاده شد. نتايج محاسبات نشان مي‌دهند كه پارامتر b، كاهش چشمگيري در ارتباط با زمين‌لرزه‌هاي رخ داده در منطقه دارد. مقدار كم پارامتر b نشان‌دهنده آن است كه لرزش اصلي، در منطقه‌اي با نرخ تنش بالا رخ داده است. در الگوي لرزه‌خيزي ارايه شده براي منطقه اهر، پس از دوره رخداد اصلي، سه دوره: 1) دوره آرامش اول يا Q1، 2) دوره B (رخداد پس‌لرزه‌ها) و 3) دوره آرامش دوم (Q2) مشاهده مي‌شود. نمودار پارامتر b در دوره Q2، يك روند افزايشي تقريبي را نشان مي‌دهد كه بيانگر كاهش تنش در منطقه است.

Seismic values are the main parameters in evaluating the neotectonic activity of a region. In August 11, 2011, two Mb=6.4 and Mb=6.3 earthquakes occurred in Ahar-Varzaghan region within 11 minutes. Seismotectonic investigations imply that the faults generating the events are the young faults of the regions. Also, distribution of the epicenters represent a pattern consistent with the fault trends in the area. Temporal and spatial distribution of the earthquakes (fractal analysis) as earthquake pre-indicators together with a-b values were used toassessthe neotectonic activity and explore the seismic model of the Ahar area. Results showa sharp decrease in b-value,indicating that the main shock was associated with a zone of high strain rate. The seismic model presented for the Ahar area illustrates three periods after the main shock including: 1) an early quiescence Q1, 2) an aftershock period B, and 3) a late quiescence Q2. The rather increase in b-value during the Q2period is interpreted to indicate stress decrease in the region.