پيامدهاي طرح انسداد مرز بر كاركرد مرزهاي استان آذربايجان غربي

Consequences of border block project for the performance of West Azerbaijan’s borders

استان آذربايجان غربي با دارا بودن بيش از 850 كيلومتر مرز مشترك با سه واحد سياسي مستقل تركيه، عراق و آذربايجان و دو واحد سياسي خودمختار جمهوري نخجوان آذربايجان و كردستان عراق، دچار مسايل متعدد مرزي است كه در اين راستا، گسترش لجامگسيخته قاچاق و فعاليت گروههاي اشرار و معارض، از جمله چالش هاي اساسي اين بخش از سرزمين ايران است. از اينروي، نيروي انتظامي استان آذربايجان غربي در نخستين ماههاي سال 1386، با فعالسازي هنگ هاي مرزي خود، اقدام به اجراي طرح تشديد اقدامات كنترلي (انسداد) در مرزهاي استان كرد. در اينباره پرسشي مطرح است؛ اين كه آيا اهداف پيش بيني شده در طرح انسداد مرزي، بهويژه كنترل روند روبهرشد قاچاق و چالشهاي امنيتي در خطوط و مناطق مرزي استان آذربايجان غربي محقق شده است؟ روش مطالعه، تلفيقي از روش توصيفي- تحليلي و پيمايشي است. در بخشهايي از پژوهش، به مستندات و داده هاي يگانهاي مرزباني و انتظامي استان استناد شده است و در بخشهايي هم با حضور در منطقه مورد مطالعه، اقدام به گردآوري داده و اطلاعات مورد نياز شده است. براي دستيابي به پاسخ آن پرسش، اقدام به بررسي اسناد و گزارشهاي موجود در هنگهاي مرزي، دايره قاچاق كالا و ارز و... شد. از سوي ديگر، روش مشاهده و مصاحبه هم در برنامه كار قرار داشت. نتايج حاصل از مطالعات اسنادي و پيمايشي، حاكي از آن است كه با اجراي طرح انسداد در مرزهاي استان پس از گذشت چهار سال، تغييرات مثبت و محسوسي در روند رو به كاهش پديده قاچاق و فعاليت گروههاي اشرار و معارض قابل مشاهده است؛ اما با اين وجود، مشكلاتي بر سر راه تداوم اين طرح وجود دارد.

West Azerbaijan province has more than 850 km common borders with three independent political units of Turkey, Iraq and Azerbaijan and the two autonomous political units Nakhchivan and Kurdistan that have several boundary problems. Increase in smuggling and activities of opposition groups are two major challenges in this part of Iran. So, police in the West Azerbaijan Province began to obstruct the borders in 2007. In this relation, the question is whether or not the predicted objectives in the project have been achieved, in particular controlling the increase in smuggling and security challenges in the West Azerbaijan lines and boundary regions. The study uses a combination of descriptive - analytical and survey methods. In some parts of the study, documents and data of border patrols and the police have been used, and data and information have been tried to be gathered in other parts by visiting the region under study. The results of the studies and survey evidence showed positive and tangible changes have occurred in the process of reduction in smuggling and activities of opposition groups after four years of borders obstruction. Nonetheless, there are some difficulties in the path of performing this the project.