تبيين جايگاه استانداردسازي در ارتقا كيفيت نظام آموزشي

• To clarify the place of standards in improving the quality of the educational system

ايجاد و كاربرد استانداردهاي كيفيت در نظام آموزشي، يكي از عوامل كليدي در دستيابي به اهداف مورد ِنظر در سند چشم‌انداز كشور بوده و گام مهمي در راستاي اثربخشي و كارايي نظام ‌آموزشي است. در سالهاي اخير تلاشهاي زيادي براي بهبود كيفيت صورت گرفته ‌و پرسشهايي در ارتباط با آن مطرح شده و بيانگر آن است كه نظام آموزشي كشور،‌ از استانداردهاي بين‌المللي و سازكار‌هاي تضمين‌ كيفيت، فاصله دارد. هدفِ اين پژوهش، تبيين جايگاه استانداردسازي در ارتقاي كيفيت نظام آموزشي ايران است. دراين خصوص دلايل ايجاد استانداردها مطالعه شده و اهداف و نتايج حاصل از كاربرد آنها، در ابعاد مختلف نظام آموزشي ايران، به عنوانِ يك كشور در حال توسعه، بررسي شده است. يكي از اهداف آرماني ما، ارتقاي كيفيت آموزشي تا سطوح عالي بين‌المللي، با حفظ كيان ديني خود است. روش تحقيق، توصيفي- تحليلي است كه به بررسي و تركيب شواهد موجود درخصوصِ استاندارها و وضعيت ‌كيفيت برنامه‌هاي ‌آموزشي‌ كشور مي‌پردازد. در اين پژوهش، استانداردهاي آموزشي، سيستمي است كه كار كنترل كيفيت فعاليتها و خدمات ارايه شده ازسويِ نظام‌ آموزشي را بر‌عهده دارد. با پذيرش همگاني استانداردهاي آموزشي، فرهنگ انتخاب صحيح در جامعه تثبيت شده و كيفيت فرايندهاي گوناگون ارتقا خواهد يافت. از آنجا كه تا به امروز تضمين كيفيت، تا حد زيادي فرايندي سياسي بوده است، برنامه‌ريزان را به توجه در ابعاد سياسي آن ترغيب مي كند؛ همچنين استانداردهاي آموزشي، بايد به تناسب مباني بين‌المللي و با در نظر گرفتن مسايل بومي و سنتي و ميهني دگرگون شوند تا بتوانند موجبات تغيير را فراهم آورند.

Creation and application of the quality standards in educational system is one of the key factors to achieve the desired goals for the visions of this country. It is an important step towards an effective and efficient educational system. In recent years, great efforts have been made raised and many questions have been created about the quality of our educational system which is far from the quality assurance standards. The aim of this study is to elucidate the position of standardization to improve the quality of educational system in Iran. In this regard, we study the causes of standardization and survey the objectives as well the results of their applications in different aspects of educational system in Iran, as a developing country. One of the most ambitious goals is to promote the quality of educational system to higher international levels, regarding to our own religious values. The research method is analytical-descriptive, study and synthetize evidences of current quality status of educational programs in our country. In this paper, educational standards are regarded as systems that control the quality of the activities and services provided by the educational system. With the adoption of public standards, the culture of correct selection will be promoted. Since the quality assurance is largely a political process, it encourages the planners to focus on the political aspects. Also we should consider that educational standards should be in accordance with international criteria as well the domestic and traditional issues in order to make a change.