رتبه‏بندي لاين‏هاي سورگوم علوفه‏اي (Sorghum bicolor L.) به تنش شوري بر اساس رشد اوليه گياهچه

Ranking forage sorghum lines (Sorghum bicolor L.) to salinity tension on the basis of primitive growth of seedling

اين تحقيق به‌منظور شناسايي لاين‏هاي متحمل سورگوم علوفه‏اي در شرايط تنش‏ شوري به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در آزمايشگاه تكنولوژي بذر دانشگاه آزاد اسلامي واحد شوشتر اجرا گرديد. فاكتور اول شامل 15 لاين اميدبخش سورگوم علوفه‏اي و فاكتور دوم تنش شوري با NaCl در 5 سطح (صفر، 3-، 6-، 9- و 12- بار) بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه همه صفات اندازه‌گيري شده براي فاكتور لاين، تنش و برهمكنش لاين در تنش معني‌دار شدند. صفات درصد جوانه‏زني (23/27)، سرعت جوانه‏زني (18/30)، طول ريشه‏چه (74/77)، طول ساقه‏چه (24/73)، شاخص بنيه بذر (73/82) و وزن تر گياهچه (38/59) با كاهش در پتانسيل اسمزي (12- بار) كاهش نشان دادند. صفت متوسط زمان جوانه‏زني (83/68 درصد) با كاهش در پتانسيل اسمزي (12- بار) افزايش نشان داد. لاين KFS10 بيش‌ترين درصد جوانه‏زني، طول ريشه‏چه، شاخص بنيه بذر و وزن خشك گياهچه را به خود اختصاص داد. با توجه به رتبه‏بندي لاين‏ها بر اساس صفات مورد مطالعه، لاين‏ KFS10 به‌عنوان لاين‏ متحمل به شوري بهترين امتياز را نشان داد و لاين KFS1 در پايين‏ترين رتبه از نظر تحمل به شوري قرار گرفت.

In order to identify tolerant forage sorghum lines to salinity tension conditions, this research was conducted at Seed Technical Laboratory of Islamic Azad University, Shoushtar Branch in 2013, as factorial under Completely Randomized Design (CRD) with three replications. The First factor included fifteen promising forage sorghum lines and the second factor included salinity tension with NaCL in five levels (0, -3, -6, -9 and -12 bar) .The traits germination percentage (27.23%), germination rate (30.18%), length of rootlet (77.74%), length of plumule (73.24%), seed vigor index (82.73%) and wet weight of seedling (59.38%) were decreased by decreasing in osmotic potential(-12 bar).The mean germination time trait (68.83%) increased with decreasing in the osmotic potential (-12 bar). Line KFS10 showed the highest germination percentage, length of rootlet, seed vigor index and dry weight of seedling. With attention to lines ranking basis the studied traits, line KFS10 as the tolerant line to salinity specified the best score and line KFS1 was in the lowest rank regarding salinity tolerance.