نقش موزه علوم و فناوري در ترويج علم مطالعه موردي (فعاليت هاي موزه علوم و فناوري جمهوري اسلامي ايران)

The role of Science and Technology Museums in Dissemination of Science: Case study: “Iran science and technology museum’s activities”

موزه علوم و فناوري بر اساس اهداف محوري خود به عنوان يك موسسه پژوهشي با هدف ترويج علم و عمومي سازي علم، فعاليت هاي ويژه اي انجام مي دهد. در اين مقاله نقش موزه علوم و فناوري در ترويج علم با توجه به فعاليت هاي اين موزه در آموزش، يادگيري، ترويج و انتقال تجربيات علمي به بازديدكنندگان معرفي و بررسي مي شود. براي اينكه بتوانيم به بررسي فعاليت هاي موزه علوم و فناوري با هدف ترويج علم بپردازيم، اقدام هاي انجام شده در موزه علوم و فناوري در يك فرم نظرسنجي در اختيار 100 نفر از بازديدكنندگان موزه قرار گرفت كه به صورت تصادفي در نيمه اول سال 1393 انتخاب شده اند. فعاليت هاي موزه مثل نحوه بازديد آموزشي توسط كارشناسان، يادگيري علمي در موزه علوم و فناوري، ميزان اثربخشي بازديد از موزه بر يادگيري بازديدكننده، نقش تعاملي بودن آثار موزه در ترويج مفاهيم علمي، امكان پرسش و پاسخ علمي درباره آثار موزه اي، افزايش اطلاعات تاريخي علم در بازديد از سالن فناوري هاي بومي و فناوري هاي نوين، آشنايي با مشاهير حوزه هاي متنوع دانش، آثار و اختراع هاي آنها، ارايه اطلاعات علمي آثار موزه با كاتالوگ و بروشور، دريافت اطلاعات علمي از طريق مشاهده انيميشن و فيلم هاي مستند، نقش برگزاري كارگاه، سمينار و همايش هاي علمي موزه در ترويج علم مواردي بودند كه در اين نظرسنجي به آنها اشاره شده بود و بيش از 80 درصد پاسخ دهندگان فعاليت هاي موزه علوم و فناوري را با سطح عالي و سطح خوب به عنوان مركز ترويجي علم و مفاهيم علمي انتخاب كردند. يكي از مهم ترين فعاليت هاي ترويجي در موزه علوم و فناوري، نحوه آموزش و يادگيري در موزه هاي علوم وفناوري است كه در آن آموزش عملي در حين بازديد انجام مي شود.

Science and Technology museums do special activities based on their goals as a research institute in regard with disseminating and popularization of science. In this article, the role of Iran science and technology museum in popularization of science by considering the activities of the museum regarding to education, learning, popularizing and transferring scientific experiences to visitors has been introduced and examined. To study the activities of Iran Science and Technology Museum, with the approach of popularization of science, a questionnaire was randomly given to 100 visitors in the first half of 2014. Museum activities such as educational tours by experts, scientific learning in science and technology museum, the effectiveness of visits on visitors’ learning, interactive role of the museum’s objects in popularization of scientific concepts, chance of having scientific questions and answers about museum’s objects, increasing natural history information by visiting the hall of indigenous and modern technologies, familiarity with celebrities in different fields of knowledge, their works and inventions, scientific information about museum’s objects such as catalogue, brochure, receiving scientific information through animation and documentaries, holding workshops, seminars and scientific conferences for dissemination of science, were the mentioned materials in this survey. More than 80 percent of respondents have chosen IRSTM as a good place for popularization of science and scientific notions. In this regard one of the most important activities is the method of education and learning in science and technology museum which leads to a practical training during visit.