تحليل و ارزيابي سنجه هاي پايداري محله هاي شهر ماكو (با استفاده از تكنيكهاي آماري)

Analyzing Neighborhoods Stability Indicators of Maku City

توسعه پايدار شهري مقوله اي با ابعاد گسترده و پيچيده است كه در رشد و تكوين شهرها تاثيرگذار بوده است و عوامل اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و اكولوژيك را مورد توجه قرار مي دهد. آنچه امروزه مهم است، شناخت نقاط قوت و ضعف ابعاد توسعه است. هدف پژوهش حاضر سطح بندي فضايي و تحليل ميزان پايداري و ناپداري محلات شهر ماكو به لحاظ برخورداري از سنجه هاي توسعه است. نوع تحقيق كاربردي- توسعه اي و روش بررسي آن توصيفي- تحليلي با تاكيد برروش جامع نگري است. براي ارزيابي سطوح پايداري محلات، تحليل نابرابري ها از مدل هاي كمي و نرم افزارهاي آماري از قبيل: تكنيك تحليل عاملي، شاخص تركيبي توسعه انساني و امتياز استانداردشده با انتخاب50 معيار در قالب ابعاد اجتماعي، اقتصادي، زيست- اجتماعي، نهادي-كالبدي استفاده شده است. همچنين در اثناي تحقيق از نرم افزارهاي SPSS،Auto cad وArc Gis استفاده شده است. نتايج نشان داده است در مجموع شاخص هاي تلفيقي ضريب پايداري بين محلات اين شهر متفاوت بوده به طوري كه از 14 محله، دو محله در گروه پايدار ايده آل، چهار محله درگروه پايدار قوي، سه محله نيمه پايدار، سه محله پايدار ضعيف و دو محله درگروه ناپايدار قرار دارند. بر اساس شاخص HDI محلات 12و 13 به ترتيب با ضريب پايداري «0.466829» و « 0.601758» به عنوان محلات پايدار ايده آل و محلات 5 و 7 با اختصاص كمترين ضريب پايداري به ترتيب با ضريب «0.201974» و «0.200198» به عنوان محلات ناپايدار شناخته شده-اند. نتايج حاصل از مدل اميتاز استاندارد شده (Z score) نيز همين امر را تاييد مي كند. طبق يافته هاي بدست آمده از تكنيك تحليل عاملي، مطلوب ترين حالت پايداري براي شهر ماكو در شاخص هاي اقتصادي با ميانگين «0.0000002381» و نامساعدترين حالت مربوط به شاخص هاي نهادي- كالبدي با ميانگين «0.0000003571- » است.

Sustainable urban development is extensive and complex subject in growth and development of cities that subsequently some factors such as economic, social, ecological and environmental should be considered. Today, the strengths and weaknesses of development is very controversial issue. The aim of this research is spatial classification, stability and instability analysis of Maku in term of developmental measures. This descriptive-analytical research is applied and developed with an emphasis on comprehensive approach. Quantitative analysis and statistical software such as: Factor analysis, Human Development Index (HDI), Standardized Score with choice of 50 indicators in terms of "social", "economic", "environmental- social", "Institutional-physical" dimension were used to assess stability and inequalities analysis of neighborhoods. Generally, coefficient consolidated index was different among different areas of the city. Results show that there were two neighborhoods in ideal stable groups, 4 neighborhoods in sustainable groups, 3 neighborhoods in semi-stable groups, 3 neighborhoods in weak stable groups, and 2 neighborhoods in instability from 14 neighborhoods. On the basis of Human Development Index (HID), 12th and 13th quarters in respect of stability coefficient "0.466829" and ""0.601758" as ideal stable groups, and 5 th and 7 th quarters with lower stability coefficient "0.201974 and 0.200198"as instability quarters are recognized via Standardized Score model. Based on the factor analysis, the most desirable average stability of Maku city in the economic term was "0.0000002381" and the most undesirable average stability in the institutional - physical term was."0.0000003571- "