بررسي زمين‌لغزش‌ها با استفاده از شاخص‌هاي مورفوتكتونيك

Land slide survey by using indicators of morphotectonic

زمين­‌لغزش به‌­عنوان يكي از اشكال حركات توده‌‌‌اي‌‌‌‌‌ زمين اغلب با شاخص‌هاي ژيومورفيك قابل بررسي مي­‌باشد. اين شاخص‌ها‌ از ابزارهاي كارآمد براي شناسايي وضعيت تكتونيكي، ارزيابي احتمالي و پهنه­‌بندي مناطق به‌شمار مي­‌آيند. هدف از اين تحقيق استفاده از شاخص­‌هاي مورفوتكتونيك براي بررسي لغزش­‌هاي رخ داده مي‌باشد. براي انجام اين كار، در هفت ‌حوضه ‌مورد ‌بررسي، از شاخص‌هايي ‌چون شيب طولي رودخانه (SL)، شاخص عدم تقارن حوضه زهكشي (AF)، شاخص تقارن توپوگرافي عرضي (TP)، شاخص هيپسومتريك (HI)، شاخص نسبت شكل حوضه (BS) استفاده شده است. سپس نتايج شاخص­‌ها، تبديل به شاخص فعاليت تكتونيكي (IRAT) شده و نقشه پهنه‌­بندي مخاطرات تكتونيكي در سه طبقه ترسيم شده است.نقشه طبقه‌­بندي شاخص مورفوتكتونيك حاصل با نقشه حاصل از پراكنش سطحي زمين­‌لغزش تهيه شده از بازديد ميداني با تفسير عكس­‌هاي هوايي و ماهواره‌­اي در محيط نرم‌­افزار ArcGIS روي­‌هم اندازي ‌شده است. با استفاده از تكنيك جداول متقاطع و شمارش نقاط لغزشي در هر طبقه مشخص شد كه 88.8 درصد از موارد لغزش در طبقه مناطق شديد و بسيار شديد تكتونيكي واقع شده و فقط 11.2 درصد از زمين­‌لغزش­‌ها در طبقه متوسط قرار گرفته‌­اند. روش شاخص­‌هاي ژيومورفيك همراه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي، رويه و ابزار‌توانمندي‌ براي برآورد، نمايش و پهنه‌­بندي ميزان زمين­‌لغزش است، مع‌الوصف در اين رابطه مي­‌توان از روش­‌هاي جديدتري همچون روش فازي و سامانه عصبي به‌­منظور طبقه­‌بندي تكتونيكي شاخص‌­ها نيز بهره گرفت.

Landslide with Morphotectonic indices is related. Morphotectonic indices applicable ‎tools for probability estimation and seismic planning of area. Landslides events are the ‎most common natural threats that have been recorded in the Iran. Landslide hazard ‎zonation planning is required for the sustainable management plan. Therefore, ‎application of morphotectonic indices to estimate landslide risk in the selected area was ‎the aim of this research. The selected area comprises seven sub catchments at the south ‎west of Iran which historically has experienced several earthquakes ranging between 2.5 ‎to 6.5 magnitudes in the Richter scale. Morphological indices such as river length–‎gradient index (SL), the catchment, drainage basin asymmetry (AF), transverse ‎topographic symmetry (TP), factor hypsometric integral (HI) and index of drainage ‎basin shape (BS) were applied for seismic planning of study area. As a result, different ‎indices were converted to the tectonic activity index (IAT) in the three categories. ‎Besides, the resultant morphotectonic‏ ‏zoning map was compared with landslide risk ‎event, and calculated showed that a good correlation between morphotectonic indices ‎and landslide risk event map was demonstrated in this study.‎