بررسي صحرايي تاثير انتخاب مناسب شيب حد در كاهش هزينه احداث بندهاي ‏اصلاحي

Filed investigation on the effect of selecting suitable compensation ‎gradient in reducing construction costs of check dams

بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه در مواردي به‌­دليل انتخاب نامناسب شيب حد، فاصله بندها كم بوده، به نحوي‌كه بندهاي بالادست در رسوبات پشت بندهاي پايين‌­دست مدفون شده است. طي اين پژوهش، چهار زيرحوضه كه قبلاً عمليات اجرايي بندهاي اصلاحي در آن اجرا شده بود، شامل حوضه گوش و بهره در بالادست سد كارده، حوضه كرتيان در بالادست سد طرق، حوضه كامه در بالادست سد شهيد يعقوبي و حوضه دشت در بالادست سد گلستان در استان خراسان رضوي مورد بررسي قرار گرفت. در اين راستا در حوضه‌هاي مورد مطالعه و با استفاده از پروفيل طولي برداشت شده، عوامل شيب حد، فاصله و ارتفاع سازه‌هايي كه در بالادست آن­‌ها رسوبگذاري شده و شيب حد آن‌­ها شكل گرفته بود، مشخص شد. در ادامه نيز با استفاده از اطلاعات اندازه‌گيري شده شيب حد، روابطي بر اساس شيب اوليه آبراهه براي محاسبه شيب حد استحراج شد. بررسي‌ها بيانگر آن است كه چنان­چه فاصله بندهاي موجود بر ‌اساس شيب حد اندازه‌گيري شده انتخاب مي­شد، مي‌توانست منجر به كاهش 25.4 درصدي هزينه‌هاي احداث براي تمامي بندهاي مورد مطالعه شود.

Investigations show that in some cases the distance between check dams are decreased ‎due to wrong ultimate slope. In this Study, a survey and investigation implemented on ‎Gush and Bahreh catchments, Kartian, Kameh and Dasht watersheds which are located ‎on upstream of Kardeh, Torogh, Shahid Yaghubi and Golestan dams, respectively. In this ‎way, longitudinal section‏ ‏profile, ultimate slope, location, distances and height of dames ‎with acceptable performance about upstream ultimate slope has been measured. ‎Meanwhile, characteristics related to bed aggregates has been sampled and determined. ‎Then, with the measure of dimensions regarding the ultimate slope, some equations which ‎were based on primary slope of river direction has been developed. Our investigations ‎claim that unsuitable design in ultimate slope had been lead decreasing the distances ‎between dams; consequently, some of upstream weirs had been buried‏ ‏under sediments. ‎To wrap it up, we have to argue that definition of distance between dams based on the ‎measured ultimate slope could result 25.4 percent descend in expenses of all studies weirs ‎and dams construction and protection.‎