اثر متغيرهاي اقليمي بر عملكرد و ريسك عملكرد محصولات گندم و ذرت در استان قزوين

The Impact of Climate Variables on Wheat and Corn Yield and Yield Risk in Gazvin Province

هدف از اين پژوهش، بررسي اثر متغيرهاي اقليمي بر عملكرد و ريسك عملكرد محصولات گندم ديم، گندم آبي و ذرت در استان قزوين مي باشد. بدين منظور از رهيافت تابع توليد تصادفي جاست و پاپ بهره‌گيري شد. در اين زمينه توابع عملكرد و ريسك عملكرد گندم آبي به ترتيب به شكل كاب داگلاس و خطي درجه دوم برآورد شد. نتايج نشان داد كه كود اوره، ميانگين حداكثر دما و سرعت باد در دوره رشد اثر مثبتي بر ريسك عملكرد داشته و هر سه اين عامل‌ها نهاده ريسك افزا مي‌باشند. براي برآورد توابع عملكرد و ريسك عملكرد گندم ديم به ترتيب از شكل كاب-داگلاس و ترانسندنتال بهره‌گيري شد. نتايج برآورد اين توابع گوياي آن است كه ميزان مصرف كود اوره، بذر، كود فسفات، بارش تجمعي دو فصل پاييز و بهار و ميانگين سرعت باد در دوره رشد اثر معني‌داري بر عملكرد گندم ديم استان دارند كه از اين بين ميانگين حداكثر دماي دوره رشد و ميانگين سرعت باد در دوره رشد به عنوان نهاده ريسك افزا شناخته شده‌اند. توابع عملكرد و ريسك عملكرد ذرت به شكل خطي درجه دوم برآورد شد كه نتايج به‌دست آمده نشان مي‌دهد، متغيرهاي كود شيميايي، حداكثر و حداقل دماي دوره رشد و بارندگي تجمعي در دوره رشد ذرت اثر معني‌داري برعملكرد دارند. متغير حداكثر دماي دوره رشد و ميزان كود مصرفي تاثير منفي بر عملكرد داشته‌اند. ضمن اين‌كه متغير حداكثر دما و بارندگي تجمعي نيز متغيرهاي ريسك‌كاه مي‌باشند. بر اساس نتايج به‌دست آمده مي‌توان عنوان كرد، با برنامه ريزي‌هاي دقيق و پيش‌بيني شده و همچنين مديريت ريسك مي‌توان گامي موثر در جهت كاهش اثرات سو عامل‌هاي تصادفي و قابل كنترل در عملكرد و توليد گندم و ذرت برداشت.

The aim of this study is to investigate the impact of climate variables on wheat and corn yields and yield risks in Qazvin province by utilizing the Just-Popeʹs stochastic production function. For irrigated wheat, mean yield and risk yield functions estimated by the Cobb-Douglas and Linear- quadratic forms, respectively. Results show that aammonia fertilizer, maximum temperature and wind speed during the growth period have significant effects on irrigated wheat yield and increase the yield risk. Also the rain fed wheat yield and yield risk functions were estimated as Cobb-Douglas and Transcendental form, respectively. The results show that the amount of phosphate fertilizer, seed, rainfall during autumn and spring, the wind speed and maximum temperature during the growth period has significant effects on the yield. In this context, maximum temperature and wind speed raise the dry wheat yield risk. Corn yield and risk function were estimated by the linear-quadratic form. The results indicate that maximum temperature and fertilizer consumption have negative impacts on the corn yield. While the maximum temperature and rainfalls reduce the yield risk. So, we can reduce impacts of Unpredictable parameters on yield and yield risk with exactly planning such as risk management.