ارزيابي آسيب‌هاي زيست محيطي احداث سد البرز در استان مازندران با استفاده از روش آزمون انتخاب

Evaluation of Environmental Damage of Alborz Dam in Mazandaran By using the Choice Experiment Approach

احداث سدهاي بزرگ همانند سد البرز به رغم دارا بودن منافع اقتصادي فراوان، با اثرگذاري‌هاي معكوس بر اكوسيستم‌هاي طبيعي و اجتماعي بسيار زيادي همراه است. هدف اين پژوهش، ارزيابي آسيب هاي زيست محيطي سد البرز به منظور بهره مندي سودمند از اين پروژه بزرگ، كاهش پيامدهاي منفي آن و جهت دادن حركت به سوي توسعه پايدار است. در اين بررسي، در چارچوب يك تحليل منفعت– هزينه اجتماعي و با كمّي كردن ارزش پولي آسيب هاي زيست محيطي، ضمن تعيين ارزش آسيب هاي زيست محيطي سد البرز با استفاده از روش ارزشگذاري آزمون انتخاب و مدل سازي آن در قالب الگوي لوجيت چندگانه(MNL) با استفاده از نرم افزار SHAZAM.10، شاخص هاي ارزيابي اقتصادي طرح در حالت با و بدون احتساب هزينه هاي زيست محيطي، محاسبه شد. داده ها و اطلاعات مورد نياز با طراحي و تكميل 100 پرسشنامه در سال 1391 از طريق مصاحبه حضوري با خانوارهاي دهستان لفور به‌دست آمده و نمونه‌گيري نيز تصادفي بوده است. نتايج نشان داد كه بيشترين تمايل به پرداخت به افزايش حفاظت از گونه هاي گياهي از شرايط بحراني كنوني به سطح مطلوب (3/101 ريال در سال به ازاي هر خانوار) تعلق دارد. رسيدن به حد مطلوب حفاظت از گونه هاي جانوري و جنگل (به ترتيب برابر با 6/23 و 516/0 ريال در سال به ازاي هر خانوار) در رديف هاي بعدي تمايل به پرداخت افراد قرار دارند. در نهايت نتايج نسبت منفعت به هزينه طرح نشان داد كه احتساب هزينه هاي آسيب زيست محيطي در هزينه كل سد، به ميزان قابل توجهي از توجيه پذيري آن كاسته است.

Construction of large dams like the Alborz Dam despite having great economics benefit, has a lot of adverse effects on natural ecosystems and society. In this study, in the context of a benefit analysis-social cost and with quantify the monetary value of environmental damage, the value of environmental damages of Alborz Dam determined by using experience-based choice and modeling it as a multiple logit model (MNL) by using software SHAZAM.10. Also, the indicators of economic evaluation calculated in both "with and without taking into account the environmental costs” in order to show interact and clarify their sensitivity to environmental considerations. The required data were obtained through designing and completing 100 questionnaires in 1391 by interviews with families in the village of Flora and the sampling is also random. The results show that the maximum willingness to pay belongs to promote the conservation of plant species from the current crisis situation to the desired level (101/3 dollars per household in the year). Achieving to the optimum protection of animal species and forest (Respectively 23/6 and 0.516 dollars per household in the year) are in the next row of willingness to pay. Finally the results of ratio of benefit to cost show that calculate the costs of environmental damage at the cost of the dam, detracted its feasibility significantly.