پژوهشي بر رابطه راوي با روايت‌شنو و رويدادها و شخصيّت‌ها در ادبيّات داستاني

The Relationship between the Narrator and the Audience Events and Characters in Fiction

فاصله راوي از رويدادها و شخصيّت‌ها و روايت‌شنو، از متني به متن ديگر متفاوت است و اين فاصله امكان دارد از نظر بُعد زماني، حضور جسماني و عقلاني و اخلاقي و يا عاطفي باشد؛ براي مثال، راويِ خشم و هياهو بدون ترديد از بنجي باهوش‌تر است. در داستان بچه مردم نوشته جلال آل‌احمد، هر چه داستان به پيش مي‌رود، روايت‌شنو (مخاطب) بيشتر با راوي (زن) مخالفت مي‌كند. در داستان حضرت يوسف(ع)، شخصيّت يوسف از ديگر برادران وارسته‌تر است. نگارندگان پژوهش حاضر به شيوه توصيفي ـ تحليلي و با بهره‌گيري از منابع كتابخانه‌اي، ضمنِ ادغام مفاهيم و انديشه‌هاي مطرح در رويكردهاي شناختي و زبان‌شناختي، كوشيده‌اند درك و فهم خود را از ماهيّت بررسي رابطه راوي با روايت‌شنو و رويدادها و شخصيّت‌ها در ادبيّات داستاني با فهرستي محدود (امّا دقيق) از متون داستاني ايراني و خارجي نشان دهند. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه در علم روايت‌شناسي و ادبيّات داستاني، بين راوي و رويدادها و شخصيّت‌ها، از جنبه‌هاي مختلف تفاوت وجود دارد.

There are different distances between the narrator of events, characters and the audience in different literary works, and these distances may be in the aspects of time, physical intellectual, emotional or moral attendance. For instance, the narrator of “The Sound and the Fury” is undoubtedly smarter than Bnjy. Whatever the story moves forward in Jalal Al-e Ahmad’s "Someone elseʹs child”, the listener (audience) opposes the narrator (who is a woman), or in the story of Joseph the Prophet, He is more pious than his brothers. The authors of present paper have tried to show their understanding of the nature of the relation between the narrator and the audience, events and characters in fiction integrating the concepts and ideas discussed in the cognitive and linguistic approaches through an analytic-descriptive method and using the library resources in a restricted (but minute) list of Persian and non-Persian works. The results show that there are outstanding differences, from different aspects, between the narrator, events, and characters from the perspective of narratology.