بررسي ويژگي دموگرافي و نگرش به طب سنتي در مراجعان به يك درمانگاه

Evaluation of Demographic Characteristics and Attitudes about Traditional Medicine among Patients Refered to a Clinic

چكيده مقدمه: طب سنتي گردآوري از دانش، مهارت و ممارست است كه بر اساس نظريه‌ها و تجريه بومي فرهنگ‌هاي گوناگون استوار است كه براي پيشگيري، تشخيص و درمان بيماري‌هاي جسمي و رواني از آن استفاده مي‌شود. با توجه به تفاوت در نگرش و ويژگي دموگرافي افراد جامعه نسبت به طب سنتي و براي هدايت افكار عمومي جامعه به سوي اين روش درماني، استخراج داده‌هاي دموگرافي و نگرش به روش‌هاي سنتي درماني اهميت دارد. هدف: تعيين ويژگي دموگرافي و نگرش به طب سنتي در مراجعان به درمانگاه قايم رشت. مواد و روش‌ها: اين پژوهش به روش توصيفي- مقطعي بر 132 نفر از مراجعان به درمانگاه قايم رشت كه به صورت تخصصي برخي درمان‌هاي طب سنتي (حجامت، زالو و فصد درماني) را انجام مي‌دهد در سه ماهه اول سال1393 انجام شده‌است. نمونه‌گيري به صورت آسان و با پرسش نامه پژوهشگر ساخته دربردارنده 33 گويه با مقياس 5 گزينه‌اي ليكرت انجام شد. پايايي پرسشنامه با ضريب آلفاي كرونباخ 88 محاسبه شد. روايي محتوايي آن با آراي استادان مربوط تاييد شد. تحليل آماري آن با آمار توصيفي و آزمون تحليلي شامل آزمون‌هاي كولموگراف اسمرينوف، من ويتني و كروسكال واليس با نرم‌افزار spss21 انجام شد. نتايج: 63% زن و 37% مرد بودند بيشترين علت مراجعه به ترتيب دردهاي رماتيسمي و مفصلي(8/25%)، سردرد(5/18%) و سينوزيت و فشارخون(8/9%) بود. بيشترين آگاهي آنان از طب سنتي و ويژگان درماني آن از مطالعه كتاب و اينترنت(2/40%)، تجربه ديگران (5/36% )، روزنامه تلويزيون و رسانه‌هاي جمعي (5/1% )و توصيه اقوام (29%) بود. مراجعان نگرش خوبي به طب سنتي با ميانگين نمره 90/3 از 5 ارزيابي داشتند و بيشتر آنها خواستار تبليغ بهتر طب سنتي در صدا و سيما و برگزاري كلاسهاي آموزشي بودند. اولويت اصلي جهت مراجعه به مطب سنتي از نظر 70% آنها هزينه كمتر؛ درمان بهتر و بدون عارضه و سريع بود. نتيجه‌گيري: سياست‌گزاران و وزرات بهداشت بايد با آگاهي رساني صحيح و نظارت اصولي بر مراكز و افراد ارايه‌دهنده طب سنتي راه را براي رواج اين ميراث پر‌بها هموار نمايد. همچنين گنجاندن واحد درسي در رشته‌هاي پزشكي و پيرا‌پزشكي و مرتبط براي اين امر بسيار مطلوب است. تبليغ هرچه بيشتر از طريق رسانه‌هاي جمعي خصوصا تلويزيون و برگزاري دوره‌هاي كاربردي كوتاه مدت در اين زمينه مي‌تواند مفيد باشد.

Abstract Introduction: Traditional medicine is a set of skills and knowledge and practice based on theories and experiences indigenous to different cultures used for the prevention, diagnosis and treatment of mental and physical diseases. Given the differences in attitudes and demographic characteristics of the population in traditional medicine, guiding public opinion toward this kind of practice is important. Objective: To determine the demographic characteristics and attitudes about traditional medicine among patients in Ghaem clinics in Rasht, northern Iran. Materials and Methods: This study was a descriptive cross - sectional study on 132 patients in Ghaem clinics in Rasht that is specialist center for some traditional medications (i.e., bloodletting, leeches and bloodletting therapy) .The study was performed during the first quarter of 2013.Convenience sampling and the reasercher questionnaire consisting of 33 items with 5 option Likert scale were used to collect data. Cronbachʹs alpha reliability coefficient was calculated 88.Content validity was confirmed by the university teachers. Statistical analyses including descriptive statistics and analysis Kolmogorov Asprynf test, Mann-Whitney and Kruskal-Wallis tests were performed using the spss software version 21. Results: The most frequent reason of patients referred to the clinic was their rheumatic and joint pains(25/8)%, headache(18/5%)and sinusitis and Hypertension(8/9%). Their knowledge of traditional medicine and health benefits were from reading books and internet(40.2 %),the experiences of others(36.5%),newspapers, television and the mass media(1.5%) ,and friends’ recommendations (29%). In general, a positive attitude towards the traditional medicine was observed with a mean score of approximately (3/9) of 5criteria. Most clients asked for better promotion of traditional medicine on TV and radio, and arranging training classes. Also, 70% of clients say that lower expenses, better treatment with no uncomplications and shorter treatment course were the main reasons that they consult the traditional centers. Conclusion: The Ministry of Health and policymakers should inform, and supervise the centers offering traditional medicine, to pave the way for the popularity of this precious medical legacy. The inclusion of courses in medical and pharmaceutical fields is highly desirable for this end. Also, the more publicity through the mass media, especially television, and short term courses can be useful in this context.