دلالت هايي بر روند فردي شدن امر ديني در ايران: مطالعه موردي جوانان شيراز

مطالعه امر ديني در ايران از جمله حوزه هاي جامعه شناسي است كه نياز به توجه ويژه اي دارد. از يك سو، نقش تعيين كننده دين در كليه شئونات فردي و اجتماعي ايرانيان در طول تاريخ و از سوي ديگر، استقرار نظام اسلامي در سال 1357 اهميت موضوع تحولات در عرصه ديني را به خوبي نشان مي دهد. اين مقاله با بررسي برخي از بازنمودها و آيين هاي مذهبي و نيز چند نمونه از رفتارهاي روزمره اي كه قرار است ارزش ها و هنجارهاي مذهبي جهت دهنده نهايي آن ها باشند قصد دارد نگرش ديني جوانان شيراز را در اين زمينه ها جويا شود. پژوهش حاضر در قالب مصاحبه از نوع باز در بين جمعي از جوانان بين 18 تا 32 ساله در اماكن گوناگون و نيز مشاهده ميداني دو مراسم ديني كه در آن جوانان مشاركت فعالي داشته اند انجام گرفته است. نتايج تحقيق نشان دهنده اهميت يافتن فزاينده پديده فردي شدن در هر سه سطح باور، آيين و رفتارهاي روزمره است. از آنجا كه فرد در دنياي متكثر حامل ارزش هاي گوناگوني به سر مي برد، ذهنيت ديني سياليت فزاينده اي پيدا مي كند و به موازات پويش فرديت يافتگي در متن زندگي اجتماعي، در عرصه ديني نيز گرايش هاي فردي برجسته تر مي شود.