بررسي موقعيت چرخه تجاري در ايران و تاثير آن بر كارآيي برنامه‌هاي محرك مالي و سرمايه‌گذاري

Evaluating of the Business Cycle Status in Iran and its Impact on the Effectiveness of Fiscal Stimulus Programs and Investment

هدف اصلي در اين مقاله بررسي آثار موقعيت چرخه تجاري بر كارآيي برنامه‌هاي محرك مالي و سرمايه‌گذاري در ايران است. بدين منظور، در ابتدا ادوار تجاري با استفاده از روش فيلترينگ هادريك – پرسكات و داده‌هاي سال‌هاي 1338 الي 1391 استخراج شده است. سپس سال‌هاي مذكور بر حسب موقعيت چرخه تجاري به دو رژيم شامل رژيم بالا و رژيم پايين تفكيك و اثرات شوك‌هاي برنامه‌هاي محرك‌ مالي (افزايش مخارج دولت و كاهش ماليات) بر رشد اقتصادي بررسي شده است. اين بررسي از طريق برآورد يك الگوي VAR آستانه‌اي شامل سه متغير توليد ناخالص داخلي، مخارج دولت و ماليات با فرض واريانس ناهمساني جملات اختلال در دو رژيم مذكور و استخراج توابع عكس العمل آني و تجمعي انجام شده است. نتايج بيانگر اين است كه كارايي برنامه‌هاي محرك مالي دولت به موقعيت چرخه تجاري وابسته است. به طوريكه، برنامه محرك‌ مالي به صورت افزايش مخارج دولت و كاهش ماليات به ترتيب در رژيم پايين و بالا كارآتر هستند. براين اساس، بهترين برنامه محرك مالي دولت جهت تحريك رشد اقتصادي در شرايط ركودي افزايش مخارج دولت و در شرايط رونق كاهش ماليات مي‌باشد.

The main objective of this paper is to investigate the effects of the business cycle position on the effectiveness of fiscal stimulus Programs and investment in Iran. For this purpose, first business cycle is extracted by applying methods Hodrick – Prescott Filter and data years 1338 to 1391.Then, these years in terms of the business cycle position to two regimes include upper regime and lower regime, is separated and investigated the effects of fiscal stimulus programs shocks (increasing government spending and tax cuts) on economic growth. The investigation have been done by estimating a threshold VAR model including three variables: GDP, government spending and taxes, assuming disturbance termsʹ heteroskedasticity in two regimes and derivation of cumulative and impulse response functions. The results indicate that the effectiveness of the governmentʹs fiscal stimulus is dependent on the position of the business cycle. So, fiscal stimulus plan in the form of increaseing government and tax reductions are more efficient in lower and upper regime, respectively. Accordingly, increasing government spending in recession conditions and tax cuts in booming conditions is the best fiscal stimulus plan to stimulate economic growth.