تاثير افشاي سرمايه فكري بر هزينه سرمايه

Intellectual Capital Disclosure and Its Impact on the Cost of Equity Capital

در اقتصاد مبتني بر دانش، سرمايه فكري شركت نقش اساسي در موفقيت شركت و ارزش نهايي آن دارد. بيشتر دارايي‌هاي نامشهود و فكري يك سازمان را نمي‌توان در قالب ترازنامه گزارش كرد و گزارش سرمايه فكري در صورت‌هاي مالي سالانه به‌صورت اختياري انجام مي‌شود كه دليل اين افشاي اختياري، كاهش شكاف اطلاعاتي بين شركت‌ها و سرمايه‌گذاران و در نتيجه كاهش هزينه سرمايه است. هدف اين پژوهش بررسي رابطه افشاي اختياري سرمايه فكري و هزينه حقوق صاحبان سهام شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. افشاي سرمايه فكري و اجزاي آن با استفاده از تحليل محتوايي گزارشات 85 شركت در سال 1388 با بهره‌گيري از چك‌ليست لي و همكاران (2008) و گري و همكاران (1995) محاسبه شد و هزينه سرمايه سهام عادي نيز با استفاده از مدل PEG (ايستون ، 2004) اندازه‌گيري شد؛ همچنين، فرضيه‌هاي پژوهش با استفاده از آزمون t و ضريب همبستگي پيرسون و تجزيه‌وتحليل رگرسيون آزمون شد. براساس يافته‌هاي اين پژوهش، شركت‌هاي بزرگ‌تر در مقايسه با شركت‌هاي كوچك‌تر اطلاعات بيشتري درباره سرمايه فكري و اجزاي آن افشا و گزارش مي‌كنند. همچنين، يافته‌ها نشان مي دهد، همبستگي هزينه سرمايه با افشاي كلي سرمايه فكري و افشاي هر يك از اجزاي سرمايه فكري (افشاي سرمايه انساني، سرمايه ساختاري و سرمايه ارتباطي) و افشاي اختياري مالي منفي، اما غير معني‌دار است. با تفكيك شركت‌ها به دو گروه شركت‌هاي با افشاي زياد و شركت‌هاي با افشاي كم، ميانگين هزينه سرمايه سهام عادي بين اين دو گروه در كليه سطوح افشا تفاوت معني‌داري ندارد. همچنين، نتايج اين پژوهش نشان مي دهد، تعامل بين افشاي سرمايه فكري و افشاي اختياري اطلاعات مالي تاثير معني‌داري بر هزينه سرمايه ندارد.

In a knowledge-intensive economy, a company’s intellectual capital contributes to its success and its ultimate value. Most of these intangible assets cannot be included into the company’s balance sheet and intellectual capital disclosures in the annual report and financial statements have been largely voluntary. one reason for disclosing such information is to reduce the information gap between companies and investors and thus to reduce the cost of capital. This paper investigates the relationship between intellectual capital disclosure and voluntary financial disclosure and the cost of equity capitalin the firms listed on Tehran Stock Exchange. Intellectual capital disclosure and its components and also voluntary financial disclosure is measured using a checklist developed by Li et al (2008) and Gray et al (1995) and using content analysis of annual report of 85 companies in 2010. Cost of equity capital is measured using PEG model of Easton (2004) and hypothesis are analyzed by T test, Pearson correlation and regression analysis. The results of this study indicate that larger firms disclose more information about their intellectual capital and its components. Also results show that there is a negative and insignificant relationship between intellectual capital disclosure and its components, which are human capital disclosure, structural capital disclosure and relational disclosure and voluntary financial disclosure and the cost of equity. Also there is no significantly different cost of equity capital between firms which make greater levels of intellectual capital disclosure and firms making lower intellectual capital disclosures. Interaction between intellectual capital disclosure and voluntary financial disclosure has no significant effect on cost of equity capital.