اثرات روابط اقتصادي شهر و روستا بر وضعيت اجتماعي و اقتصادي سكونتگاه هاي روستايي مورد: دهستان چهل چاي در شهرستان مينودشت

The impact of urban-rural economic relation upon social economic status of rural settlements Case: Chehelcha district, Minoodasht

اقتصاد فضا به الگوي مكاني يك اقتصاد، همانند توزيع و محل فعاليت هاي تشكيل دهنده آن و جريان هاي مكاني كه بخش اساسي آن اقتصاد را تشكيل مي دهند، اطلاق مي شود. در تحقيق حاضر، اثرات روابط اقتصادي شهر و روستا بر وضعيت اجتماعي و اقتصادي سكونتگاه هاي روستايي دهستان چهل چاي شهرستان مينودشت را مورد مطالعه قرار داده است. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي - تحليلي است و اطلاعات مورد نياز از طريق مطالعات كتابخانه اي و ميداني جمع آوري شده است. در بخش مطالعات ميداني از ابزار پرسشنامه و مشاهدات مستقيم استفاده شده است. جامعه آماري تحقيق، كل سرپرستان خانوار روستايي دهستان چهل چاي شهرستان مينودشت بوده است. بر اساس سرشماري 1390، دهستان مورد مطالعه شامل 37 روستاي داراي سكنه و 5003 خانوار بوده است؛ بنابراين با توجه به تعداد روستاها، پراكندگي آن ها در سطح دهستان و فراواني تعداد خانوارهاي روستايي، اقدام به نمونه گيري شده است؛ به طوري كه، ابتدا تعداد 8 روستا به عنوان نمونه انتخاب گرديد. در مرحله بعد، با استفاده از فرمول نمونه گيري كوكران، حجم نمونه 234 خانوار تعيين و به روش طبقه بندي گروهي تصادفي متناسب با تعداد خانوار هر يك از روستاها، نمونه ها انتخاب شده است. داده هاي حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون هاي همبستگي پيرسون و اسپيرمن تحليل شده است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه نقش روابط اقتصادي شهر و روستا در محدوده مورد مطالعه بسيار مهم و تاثيرگذار بوده است؛ اين روابط رو به رشد باعث شده تا در مواردي حالت سلطه اقتصادي شهر بر نواحي روستايي كمرنگ تر شود و به نوعي تعامل و پيوندهايي، هر چند ناقص و بيشتر به نفع شهر پديد آيد. همچنين يافته ها مويد اين است كه بين روابط اقتصادي شهر و روستا و وضعيت اقتصادي و اجتماعي ناحيه مورد مطالعه رابطه معناداري وجود دارد و بدين ترتيب مي توان گفت كه روابط اقتصادي شهر و روستا نقش موثري در وضعيت اجتماعي و اقتصادي نواحي روستايي دارد.

Introduction Nowadays, economic, social and technological changes namely in the area of transportation affect urban-rural relations to a great extent. That is current urban rural conditions are predominately affected by the quantity and quality of these relations. This study aims to investigate the impacts of these economic relations upon social-economic status of rural areas of Chehelcha located in Minoodasht. Methodology This study has both applied and analytical –descriptive nature. Needed data are obtained through field works as well as documentation. Statistical society is composed of all rural household heads of Chehelcha in Minoodasht. According to 2011 census, this district includes 37 populated villages with 6003 households. Take into consideration village’s type from locational standpoint as well as number of households, 8 villages was selected out of which 2 were mountainous, 3 were associated with foot hills and finally 3 were chosen out of flat villages. Using Cochran formula, 234 households were determined to be right sample sizes which were extracted via random classified sampling Technique. This study further supports application of SPSS for data analysis purpose. Conclusion The existed economic relations in the study area possess great variations. The main economic flows between urban and rural area due to settlers engagement in farming practice have gardening farming and livestock characters. With industrial activities expansion including construction of industrial towns, new economic relations between villages and towns emerged. This in turn, resulted in great and increasing changes in rural spaces. This could be interpreted through urban-rural economic relations. These relations made urban economic dominance to have low profile. It means that urban area benefit more out of these linkages and interactions. This finally suggests that rural urban relations greatly impacted the improvement of rural economic status.