ارزيابي ژنوتيپ هاي چغندرقند و روابط بين صفات تحت تنش شوري

Evaluation of Sugar Beet (Beta vulgaris L.) Genotypes for Their Trait Associations under Saline Conditions

به منظور ارزيابي ژنوتيپ ها و روابط بين صفات در چغندرقند تحت شرايط عادي و تنش شوري، آزمايشي در دو شرايط عادي و تنش شوري هر كدام در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي مياندوآب اجرا شد. نتايج تجزيه واريانس داده ها نشان داد كه تحت شرايط عادي، بين ژنوتيپ ها از لحاظ كليه صفات مورد بررسي اختلاف معني دار وجود دارد. اما، در شرايط تنش شوري بين ژنوتيپ هاي مورد مطالعه تنها از نظر صفات عملكرد ريشه، درصد قند خالص، ازت مضره ريشه، عملكرد قند خالص و ناخالص اختلاف معني دار مشاهده گرديد. در اين مطالعه تنش شوري صفات عملكرد ريشه، مقدار پتاسيم ريشه، عملكرد قند ناخالص، ضريب استحصال و عملكرد قند خالص را كاهش داد. مقايسه ميانگين ژنوتيپ ها نشان داد كه كليه ژنوتيپ‌ها داراي عملكرد ريشه بيشتر در شرايط عادي نسبت به شوري بودند و در مجموع ژنوتيپ هاي شماره 1 و 2 به ترتيب بالاترين عملكرد ريشه، عملكرد قند خالص و ناخالص در هر دو شرايط را به خود اختصاص دادند. در نهايت بر اساس نتايج ضرايب همبستگي بين صفات، تجزيه رگرسيون گام به گام و تجزيه عليت تحت شرايط عادي صفات عملكرد ريشه، درصد قند خالص و ازت مضره و تحت شرايط شوري صفات درصد قند خالص و ازت مضره به عنوان تاثيرگذارترين صفات بر عملكرد قند خالص شناسايي شدند.

To evaluate sugar-beet genotypes for their trait associations, two separate RCBD experiments with three replications were conducted both under non-saline (normal) and saline conditions at the Agricultural Research of Miandoab. Analysis of variance of the data collected showed that there were significant differences among genotypes for all traits studied under non-saline condition. But, differences of genotypes under saline condition were significant only for root yield, root potassium content, sugar extraction coefficient, impure and pure (white) sugar yields. Salinity stress, in this study, reduced root potassium content, root yield, sugar extraction coefficient, impure and pure (white) sugar yields. Mean comparisons of genotypes indicated that root yield of all genotypes, under non-saline condition, were higher than those of under saline one. As whole, genotypes number 1 and 2 produced higher root yields, impure and pure sugar yields respectively, under both saline and non-saline conditions. Based on the results obtained it was revealed that regression coefficients for the traits under study were significant. Step-wise regression and path coefficient analyses also indicated that traits like root yield, pure sugar and root nitrogen contents highly affected white sugar yield under non-saline conditions.