ژئوشيمي سنگ‌هاي آتشفشاني بزوداغي اروميه ماگماتيسم آداكيتي در كمربند ماگمايي اروميه-دختر

Geochemistry of Bezow-Daghi volcanic rocks, Urmia; adakitic magmatism in the Uromieh-Dokhtar magmatic belt

ارتفاعات بزوداغی در غرب درياچه اروميه و در شمال‌شرق شهرستان اروميه قرار دارد. در اين ناحيه گنبد آتشفشانی منفردی با انواع محصولات پيروكلاستيك و ترم‌های اسيدی تا حدواسط مشاهده می‌شود كه داسيت غالب‌ترين تركيب آن است. كانی‌های اصلی اين واحد شامل: پلاژيوكلاز و آمفيبول است كه در يك متن ميكروليتی تا شيشه‌ای جاگرفته‌اند. با بررسی‌های ژئوشيمی مشخص شد اين سنگ‌ها از نوع داسيت بوده و سرشت كالك‌آلكالن با پتاسيم متوسط تا شوشونيتی دارد. نسبت LREE/HREE در اين سنگ‌ها بالا است (La N/Yb N حدود 20). اين سنگ‌ها از HFSE، HREE و TNT فقير بوده و در مقابل از LILE و به ويژه Sr غنی هستند. جايگاه تكتونيكی مرتبط با قوس و نقش مهم پوسته در توليد ماگما از ديگر نتايج به دست آمده است. اين داسيت‌ها، آداكيت از نوع HSA بوده و ماگمای مولد آن در اثر ذوب بخشی قطعه اقيانوسی فرورونده (با تركيب اكلوژيتی) و رسوبات روی آن در مرحله پس برخوردی پديد آمده است. ويژگی‌های ژئوشيميايی اعلام شده برای آداكيت‌ها در متون زمين‌شناسی برای نمونه‌های منطقه بزوداغی صادق است از قبيل: Al2O3>15%، MgO56% و Sr>400 ppm و غنای آنها از LILE و LREE و تهی‌شدگی از HREE و Y و نسبت بالای La/Yb>20 و Sr/Y>40.

The Bezow-Daghi area is located in the west side of Urmia Lake and northeast of Urmia Town. In the area an individual volcanic dome is observed which is accompanied by different pyroclastic and volcanic products (acidic to intermediate composition) mainly dacite. The major minerals are plagioclase and amphibole set in the microlitic to hyaline matrix. Geochemical studies show that the rocks are dacite with high potassic calc-alkaline to shoshonitic affinity. LREE/HREE ratio is high (La N/Yb N≈20). Depletion in HREE, HFSE and TNT contrary to LILE and Sr enrichment and VAG setting are the significant features of these rocks. Detail investigations on the rocks studied confirmed that the dacites are HSA type adakite and its magma is generated as a result of partial melting of subducted slab (eclogite) and overlying sediments during post-collisional period. All geochemical characteristics reported for adakite, in the petrologic literatures, are well consistent with those of Bezow-Daghi adakites i.e. Sr>400 ppm, MgO15% and SiO2>56%, enrichment in LREE and LILE, depletion in HREE and Y and high ratio of La/Yb>20 and Sr/Y>40.