فعاليت قارچ كشي اسانس چند گياه دارويي عليه قارچ عامل پژمردگي آوندي گوجه فرنگي

پژمردگی فوزاریومی گوجه‌فرنگی با عامل،Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici ، یك بیماری مهم گوجه‌فرنگی در ایران و جهان است. برای كنترل آن از سموم قارچ‌كش استفاده می‌شود كه علاوه بر بروز مقاومت بیمارگر، تهدیدی برای سلامت مصرف‌كننده و محیط زیست به‌شمارمی‌رود. مواد ضد قارچی با منشأ گیاهی می‌توانند بازدارندةرشد قارچ و ایمن باشند. هدف این تحقیق بررسی اثر بازدارندگی اسانس‌های گیاهان دارویی بر رشد قارچ بیمارگر است. در این تحقیق به روش تقطیر با آب، اسانس دهگیاه دارویی و معطر استخراج و اثر بازدارندگی از رشد آن‌ها در سه غلظت 50، 100 و 200 میكرولیتر بر قارچ بیمارگر از طریق انتشار از كاغذ صافی روی محیط كشت آگار آزمایش شد. بعد از تیمار اسانس‌ها بر محیط كشت قارچ، نمونه‌های تیمارشده درون انكوباتور در دمای بیست و شش درجةسانتی‌گراد به مدت یك هفته قرار داده شدند و آنگاه قطر هالةرشد قارچ اندازه‌گیری شد. آزمایش به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح كاملاً تصادفی،دهاسانس گیاهی در سه غلظت،با سه تكرار انجام شد. نتایج نشان داد غلظت‌های مختلف اسانس تأثیرمعنی‌دار بر رشد قارچ نداشت، ولی از مجموع دهاسانس گیاهی، دو اسانس مرزه و اكالیپتوس به ترتیب با 5/89 و 7/30 درصد بیشترین بازدارندگی و در مقابل دو گیاه سداب و كلپوره كمترین بازدارندگی از رشد قارچ را نسبت به شاهد (ان ـ هگزان) نشان دادند(p≤0.05). به‌طور كلی اسانس مرزه در هر سه غلظت به‌كار‌رفته بیشترین تأثیر بازدارندگی را بروز داد.