معنويت‌گرايي، مديريت زمان و پيشرفت تحصيلي: زمان‌ْورزي معنوي

Spirituality, time management and academic achievement:Spiritual time-working

اين پژوهش بر آن است تا از طريق وارسي رابطه‌ي ميان معنويت‌گرايي، مديريت زمان و پيشرفت تحصيلي، زمينه‌اي را براي معرفي سازه‌ي «زمان ورزي معنوي» (مجموعه‌ي به‌هم‌پيوسته‌اي از شناخت‌ها، رفتارها و هيجان‌هاي مرتبط بازمان در زندگي دين‌ورزانه) فراهم كند. 214 تن از دانشجويان دانشگاه گيلان از طريق روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي تصادفي برگزيده شدند و ضمن در اختيار قرار دادن ميانگين نمرات نيمسال گذشته به‌عنوان شاخص پيشرفت تحصيلي، به دو پرسشنامه‌ي گرايش‌هاي معنوي دانشجويان (شريفي و همكاران، 1387) و مهارت‌هاي فردي در مديريت زمان (حافظي و همكاران، 1387) پاسخ دادند. داده‌ها با فرض رابطه‌ي علي و نيز بر اساس رابطه‌ي مبتني بر همبستگي ميان متغيرها با روش‌هاي مقايسه‌ي ميانگين گروه‌هاي مستقل و تحليل واريانس و تحليل رگرسيون همزمان مورد پردازش قرار گرفتند. نتايج نشان داد دانشجوياني كه به لحاظ معنويت‌گرايي نمره‌هاي نيمه‌ي بالا را به خود اختصاص داده بودند از دانشجويان با معنويت‌گرايي پايين به‌طور معناداري (001/0p < ) در مديريت زمان كارآمدتر بودند. همچنين توان تبيين‌كنندگي معنويت‌گرايي (5/7%) و مديريت زمان (3/6%) در ارتباط با تغييرات پيشرفت تحصيلي تقريباً هم‌اندازه بود. چنانكه با فرض رابطه‌ي علي، ازلحاظ اثرگذاري بر پيشرفت تحصيلي، نتايج نشان داد كه ناكارآمدي در مديريت زمان از طريق برخوردار بودن از سطوح بالاتر جهت‌گيري معنوي جبران مي‌شود و برعكس (001/0 ( p < اين يافته‌ها، اگر با نتايج پژوهش‌هاي آتي تاييد شوند، نشان مي‌دهند كه ممارست در دين‌ورزي و معنويت‌گرايي به نحوي متضمن درجاتي از كارآمدي در مديريت زمان است و مي‌توان اين كارآمدي را از طريق سازه‌ي «زمان ورزي معنوي» تبيين كرد.

The aim of this research is to prepare a ground for suggesting the construct of "spiritual time-working": (a set of inter-related cognitive, behavioral, and emotional components pertaining to time in a religious way of living) through studying the relationship between spirituality, time management and academic achievement. The "Students Spiritual Orientation Questionnaire" and The "Time Management Individual Skills Scale" were administrated on 214 Guilan university students who was selected through multistage cluster random sampling and their past semester mean of scores was recorded as an academic achievement measure. Data was analysed according to both casual and correlational interpretations of variables relationships. The students who had higher spiritual tendencies were significantly more capable in time management than students with lower spiritual tendencies (p < 0.001). Spirituality (7.5%) and time management (6.3%) accounted for nearly the same amount of variations in academic achievement. Comparing 4 Groups, based on interactions between variables levels (High/Low Spiritualty in Efficient/Inefficient Time Management) revealed that the positive effects of spirituality on academic achievement can compensate for lack of time management and vice versa (p < 0.001). If further research validates these findings, it can be shown that spirituality and religiosity entail some degree of efficiency in time management which can be explained by "spiritual time-working".