اثر دما بر برخي پارامترهاي زيستي كفشدوزك Menochilus sexmaculatus (Fabricius) با تغذيه از شته‏ سبز انار Aphis punicae Pass.

Effect of Temperature on Some Biological Parameters of Menochilus sexmaculatus (Fabricius) by Feeding on Pomegranate Green Aphid, Aphis punicae Pass.

چكيده ويژگي‌هايي مانند دوره رشدي كوتاه‌تر، باروري بالاتر و درشتي بدن دشمنان طبيعي حشرات، براي توليد انبوه آن‌ها به عنوان عوامل كنترل زيستي با اهميت هستند. يكي از شكارگرهاي مهم آفات در باغ هاي ايران كفشدوزك Menochilus sexmaculatus (Col.: Coccinelidae) است. در اين پژوهش تاثير شش دماي ثابت، 5/17، 20، 5/22، 25، 5/27 و 30 درجه سانتي گراد بر دوره رشد اين كفشدوزك با تغذيه از شته سبز انار Aphis punicae (Hem.:Aphididae) در شرايط آزمايشگاهي با رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و هشت ساعت تاريكي بررسي شد. ميانگين طول دوره‏ رشدي از تخم تا حشره كامل در اين دماها به ترتيب 62/0 ±83/26، 24/0 ±35/19، 16/0 ±02/16، 12/0±66/11، 20/0±45/10و 33/0±35/13 روز بود. نتايج نشان داد كه طول دوره‏ رشد و نمو با افزايش دما تا 5/27 درجه سانتي گراد كاهش مي‏يابد. كمترين ميزان مرگ و مير در دماي 5/22 درجه سانتي گراد مشاهده شد. اثر دما بر طول هر يك از دوره‏هاي رشدي كفشدوزك معني‏دار بود. هم‏چنين مشخص شد كه ميزان بقاي كفشدوزك با فاصله گرفتن از دماي بهينه، در دماهاي بالاتر و پايين‏تر كاهش مي‎يابد. آستانه‏هاي پايين دماي رشد براي مرحله‏ تخم، لارو، شفيره و كل دوره تخم تا حشره‏ كامل با تغذيه از شته سبز انار به ترتيب 69/10، 22/12، 83/12 و 55/11درجه‏ سانتي گراد به‏دست آمد و آستانه پايين دماي رشد براي مراحل رشدي بالا بهترتيب 25/32، 33/83 ،33/33 و 66/166 درجه-روز تخمين زده شد. بر پايه نتايج اين پژوهش دماي بهينه براي رشد اين كفشدوزك 25 تا 5/27 درجه‏ سانتي گراد است. واژه هاي كليدي: آستانه پايين رشد، درجه-روز، شته سبز انار، كفشدوزك.

Abstract Characteristics such as lower developmental time, higher fertility and a large body size of natural enemies as biological control agents are important for mass rearing. Menochilus sexmaculatus (Fabricius) (Col.: Coccinellidae) is one of the major predators of pests in the orchards of Iran. The effect of six constant temperatures of 17.5, 20, 22.5, 25, 27.5 and 30 ?C were investigated on the development of the predator by feeding on the Pomegranate green aphid Aphis punicae (Hem.: Aphididae) under laboratory conditions (65 ± 5 RH and 16L: 8D h). The developmental time of M. sexmaculatus were 26.83± 0.61, 19.35 ± 0.23, 16.02 ± 0.16, 11.66 ± 0.12, 10.45 ± 0.20 and 13.35 ± 0.33 days on above mentioned temperatures, respectively. The results showed that developmental time decreased with increasing temperature to 27.5 ?C. The lowest mortality was observed at 22.5?C among the above-mentioned temperatures. The results indicated that there were significant differences for developmental times in different temperatures. Survival rate decreased away from the desirable temperature, 27.5 ?C, in both higher and lower orders. Lower temperature thresholds for eggs, larvae, pupae and adults were 10.69, 12.22, 12.83, 11.55?C and thermal constants for egg, total larval period, pupa and egg to adult were 32.25, 83.33, 33.33, 166.66 degree-days, respectively, by feeding green pomegranate aphid. The results showed that optimum temperature were 25 to 27.5?C for the rearing of the lady beetle. Keywords: Coccinellid, Degree day, Pomegranate green aphid, Thermal constant.