سرخرطومي‌هاي بذرخوار (Coleoptera: Apionidae) گيا‌هان تيره نخود در مراتع استان آذربايجان‌شرقي

Seed Weevils (Coleoptera: Apionidae) of Fabaceae Plant in East-Azarbaijan Province Rangelands

چكيده يكي از عوامل خسارت زا در گياهان مرتعي از جمله گيا‌هان تيره نخود، حشرات بذرخوار هستند كه مشكلات عديدهاي در توليد بذر سالم در اين گياهان بوجود مي‌آورند. در اين بررسي كه از سال 1389 تا 1392 انجام گرفت، لگوم‌‌هاي مرتعي داراي بذور آلوده به حشرات از مناطق مختلف مراتع استان آذربايجان‌شرقي جمعآوري و جهت پرورش و شناسايي به آزمايشگاه منتقل شدند. بر اساس شناسايي لگوم‌هاي جمعآوري شده و ظهور حشرات بذرخوار آن‌ها، از مجموع 153 نمونه بذر لگوم مورد بررسي (شامل70 گونه)، بذر 110 نمونه لگوم (شامل 53 گونه) آلوده به حشرات مختلف بذرخوار تشخيص داده شدند. سرخرطوميهاي متعلق به خانواده Apionidae بذرخوار لگوم‌‌هاي مرتعي استان شامل 18 گونه (از 11 جنس) بودند كه بدين شرح شناسايي شدند: Aspidapion aeneum (Fabricius), Catapion schneideri (Tournier), C. sp., Eutrichapion sp., Fremuthiella iranica (Bajtebov & Fremuth), Holotrichapion gracilicolle (Gyllenhal), Ischnopterapion cognatum (Hochhuth), Mesotrichapion subglabrum (Desbrochers), Perapion radiolus (Marsham), P. sp., P. violaceum (Kirby), Protapion dissimile (Germar), Protapion fulvipes (Geoffroy), Protapion schoenherri (Boheman), Protapion trifolii (L.), Pseudoprotapion elegantulum (Germar), Pseudoprotapion ergenense (Becker), Rhopalapion longirostre (Olivier). واژه‌هاي كليدي: آذربايجان شرقي، لگوم، مراتع، سرخرطومي‌هاي بذرخوار، Apionidae.

Abstract Seed eater insects are one of the main factors which could damage range plants including legumes (Fabaceae), that cause many difficulties in producing to healthy seeds. In this study, infected seeds of pasture legume plants (Fabaceae) were collected from different regions in East-Azarbayjan province during 2010-2013. Collected seeds were transferred to the laboratory for rearing and identification. Based on the identification of host plants and their seed eaters, a total of 153 legume specimense (belonging to 70 species) were collected across rangelands of which 110 specimense (belonging to 53 species) was positive for seed eating insects. During the survey, in total 18 species belonging to 11 genera of Apionidae weevils were identified as follows: Aspidapion aeneum (Fabricius), Catapion schneideri (Tournier), Catapion sp., Eutrichapion sp., Fremuthiella iranica (Bajtebov & Fremuth), Holotrichapion gracilicolle (Gyllenhal), Ischnopterapion cognatum (Hochhuth), Mesotrichapion subglabrum (Desbrochers), Perapion radiolus (Marsham), Perapion sp., Perapion violaceum (Kirby), Protapion dissimile (Germar), Protapion fulvipes (Geoffroy), Protapion schoenherri (Boheman), Protapion trifolii (L.), Pseudoprotapion elegantulum (Germar), Pseudoprotapion ergenense (Becker), Rhopalapion longirostre (Olivier). Keywords: Apionidae, East Azarbayjan, Legume, Rangelands, Seed-eating weevils.