بررسي تغييرات شيب طولي جويچه بر توزيع نيترات در كودآبياري سطحي

Effect of longitudinal furrow slope on nitrate distribution in surface fertigation

پخش غير يكنواخت كود در روش كودپاشي دستي يكي از مشكلات آبياري سطحي است كه لزوم تحقيقات بيش‌تر در زمينه كودآبياري سطحي را ايجاب مي‌كند. هدف از انجام اين تحقيق، بررسي تاثير شيب طولي و زمان كودآبياري در آبياري جويچه‌اي است. به‌منظور بررسي نحوه توزيع كود، از كود اوره استفاده و نيترات به‌عنوان ماده معرف در نظر گرفته شد. اين مطالعه در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهركرد به‌صورت طرح فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تيمار شامل تيمار شاهد(شيب طبيعي زمين، كودآبياري در كل زمان آبياري)، تيمارهاي كودآبياري در نيمه اول، كودآبياري در نيمه دوم و كودآبياري در كل زمان آبياري با شيب مقعر و در سه تكرار انجام گرفت. تغييرات شيب طولي، زمان كودآبياري، عمق نمونه برداري و فاصله از ابتداي جويچه بر روي توزيع نيترات در خاك بررسي شده است. با استفاده از آزمون LSD، مقايسه ميانگين صورت گرفت. با تغيير زمان كودآبياري توزيع نيترات تغيير كرد و تزريق كود در نيمه دوم زمان آبياري، بالاترين ميزان يكنواختي و جذب نيترات (53/1653 ميلي گرم بر كيلوگرم) در خاك را نشان داد. نتايج نشان داد كه شيب طولي عامل بسيار تاثيرگذار بر روي توزيع نيترات و ذخيره آن در اعماق مختلف خاك بود (P < 0.01). در بررسي اثر متقابل زمان آبياري، عمق خاك و فاصله از ابتداي جويچه بر يكديگر نشان داد كه هيچكدام از پارامترها بر يكديگر اثر معني داري ندارد.

Non-uniform distribution which occurs during manual fertilizing is one of the biggest problems of surface irrigation. This issue needs more research in the field of surface fertigation. The aim of this study is to evaluate the roles of slope and fertigation timing in furrow irrigation. Urea fertilizer was used and nitrate was selected to be the reagent ingredient in order to study the distribution of fertilizer. The research was conducted in agricultural research field of Shahrekord University. A completely randomized block design was employed with four treatments and three replications. The treatments were Control treatment (natural slope, fulltime fertigation) and three periods of fertigation that were first half, second half and fulltime fertigation. Slope changes, fertigation duration, soil depth of the sampling and distance from the furrow beginnings effects were studied on nitrate distribution in the soil. The LSD test was used for statistical analysis. The results demonstrated that slope had a very significant effect on nitrate distribution and storage in the soil (P < 0.01). Also, Changes in fertigation timing and duration caused variation in nitrate distribution and the second half fertigation treatment had the highest nitrate distribution uniformity and absorption of 1653.53 mg/kg. Studying simultaneous effects of fertigation timing, soil depth and distance form beginnings of the furrows exhibited that they had no significant impact on each other. Finally, slope and fertigation timing were reported to be the effective factors in the nitrate storage and distribution.