اولين گزارش گونهHomotropus longiventris (Hym.: Ichneumonidae, Diplazontinae) از ايران

First record of Homotropus longiventris (Hym.: Ichneumonidae, Diplazontinae) from Iran

زيرخانواده Diplazontinae (Hym.: Ichneumonidae) داراي 340 گونه توصيف شده مي‌باشد (2, 5). يك نمونه برداري گسترده طي سال‌هاي 1389-1390 در شمال ايران، منتج به گزارش 16 گونه از اين زيرخانواده از ايران شد (3) كه از آنها، دو گونه متعلق به جنس Homotropus Forster, 1869 بودند. اخيراً دو گونه ديگر از اين جنس از استان كرمان گزارش شدند (1, 4). در اين مقاله، پنجمين گونه از اين جنس، Homotropus longiventris، براي اولين بار از ايران گزارش مي‌گردد. نويسنده دوم، نام علمي اين گونه را مورد تاييد قرار داد. نمونه شناسايي شده اين گونه در كلكسيون حشرات دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي داراب، دانشگاه شيراز نگهداري مي‌گردد. Homotropus longiventris Thomson 1890: نمونه بررسي شده: ايران، استان مازندران، شهرستان نور، (N= 36° 18? E= 52° 07?, 1332 m a.s.l.)، يك فرد ماده، 20/4/1390 . مناطق انتشار: بلژيك، فنلاند، آلمان، ايرلند، ليتواني، مغولستان، هلند، نروژ، لهستان، روماني، روسيه، سويد، سوييس، انگلستان (5) و ايران (گزارش جديد). ويژگي‌هاي ريخت شناسي افتراقي: گونه H. longiventris با كليد و ويژگي‌هاي ارايه شده توسط Klopfstein (2014) از ساير گونه‌هاي اين جنس به شرح زير قابل شناسايي است: شاخك در افراد ماده داراي 19-20 بند تاژك، بندهاي انتهايي داراي صفحات حسي چندمنفذي در سطح بالايي و تحتاني؛ كليپيوس به آرامي برش خورده و لوب‌ها تاحدودي با گوشه‌هاي بيروني زاويه‌دار؛ لكه زرد مياني به صورت پيوسته با كليپيوس زردرنگ؛ ميان گرده داراي بافت دان دان ظريف، به شدت منقوط و با لكه هاي زرد جلويي-جانبي؛ سپرچه در نواحي جانبي و بالايي زردرنگ؛ بال جلو داراي سلول بال بسته، رگبال 3Rs-m معمولاً بي رنگ؛ شكم سياه رنگ، كشيده و بندهاي مياني داراي طرفين موازي؛ بند اول شكم كوتاه، بدون كاريناي پشتي- مياني، طول آن 1-3/1 عرض آن؛ پاها قرمز پرتقالي، پيش‌ران‌هاي جلويي و مياني زردرنگ، پيش‌ران عقبي پرتقالي، ران‌ها زرد يا پرتقالي، ساق پاي عقب سفيد با لكه هاي سياه رنگ قاعده‌اي، نيمه قاعده‌اي و انتهايي، پنجه پاي عقب تيره.

The subfamily Diplazontinae (Hym.: Ichneumonidae) has 340 described species to date (2, 5). A large scale sampling during 2010-2011 in the north of Iran resulted in reporting of 16 species of this subfamily from Iran (3) which of them two species belonged to the genus Homotropus Forster, 1869. Recently, two other species of the genus were reported from Kerman province (1, 4). Here, the fifth species of the genus, Homotropus longiventris, is reported for the first time from Iran. The second author confirmed the scientific name of this species. Specimen was deposited in the insect collection of College of Agriculture and Natural Resources of Darab, Shiraz University. Homotropus longiventris Thomson 1890: Material examined: IRAN, Mazandaran province, Noor county, (N= 36° 18? E= 52° 07?, 1332m a.s.l.), 1?, 11.July.2011, sweep netting. General Distribution: Belgium; Finland; Germany; Ireland; Lithuania; Mongolia; Netherlands; Norway; Poland; Romania; Russia; Sweden; Switzerland; United Kingdom (5) and Iran (new record) Morphological diagnostic characters: Homotropus longiventris can be identified from other species of the genus by the key and description provided by Klopfstein (2014) as following: antenna in females with 19 to 20 flagellomeres, apical flagellomeres with dorsal and ventral multiporous plate sensilla; clypeus weakly excised, with lobes somewhat ungulate at outer corners; yellow central face patch confluent with yellow clypeus; mesoscutum finely coriaceous, strongly punctuate, with anterolateral yellow marks; scutellum laterally and apically yellow; fore wing areolet closed, vein 3rs-m usually unpigmented; metasoma black, elongate and middle segments parallel-sided; first tergite short, without median dorsal carinae, with few longitudinal wrinkles, 1.0–1.3 times as long as wide; legs orange, fore and mid coxae yellow, hind coxa orange, femora yellow or orange, hind tibia white with apex, base and a subbasal spot dark, hind tarsus dark.