عوامل پيش آگهي دهنده بروز متاستاز و مرگ سرطان پستان با استفاده از مدل بيماري- مرگ

Prognostic factors in different stages of breast cancer using illness-death model

چكيده مقدمه: با توجه به شيوع سرطان پستان در ميان زنان و اهميت تاثير عوامل پيش آگهي در بقاي كلي بيماري، اين مطالعه با هدف بررسي ارتباط عوامل پيش آگهي دهنده مرگ و متاستاز بيماري سرطان پستان اجرا گرديد. روش بررسي: پرونده 518 بيمار مبتلا به سرطان پستان درمان شده در دو بيمارستان پارس و فياض بخش در فاصله سال-هاي 1388-1385 به صورت گذشته نگر مورد بررسي قرار گرفت. بيماران از لحاظ آخرين وضعيت (فوت يا متاستاز) در سال 1391 پيگيري شدند. اثر عوامل پيش آگهي و ارتباط آن با مراحل مختلف بيماري(متاستاز و مرگ) با استفاده از مدل بيماري-مرگ و به كمك نرم افزار R بررسي شد. يافته ها: ميانگين سن بيماران 8/48 سال با انحراف معيار 8/10سال برآورد شد. ميانه زمان پيگيري برابر 5/5 سال بود. در اين مطالعه تعداد گره هاي لنفاوي درگير در بروز مرگ و متاستاز معني دار بدست آمد (001/0p < ). در بيماران با تعداد گره هاي درگير بيشتر، ميزان خطر مرگ و متاستاز بالاتر بود. عوامل درجه بدخيمي تومور، HER-2 و اندازه تومور در بيماران داراي متاستاز در بروز مرگ معني دار بودند (05/0 > p). متغير هاي ER, PR در اين مطالعه در بروز مرگ يا متاستاز معني دار بدست نيامد. سن بيماران در بروز مرگ معني دار شد (01/0p=). نتيجه گيري: اين مطالعه نشان دادكه عوامل گريد تومور، تعداد گره هاي لنفي درگير و اندازه تومور در بيماران داراي متاستاز نقش بسزايي در بروز مرگ بيماران داشته و در بيماراني كه تعداد گره هاي لنفاوي درگير و اندازه تومور بيشتر است احتمال خطر متاستاز و مرگ بالاتر است. واژه هاي كليدي: عوامل پيش آگهي، تحليل بقا، مدل بيماري و مرگ، سرطان پستان.

Background: Breast cancer is the most common cancer among women. Considering the importance of prognostic factors’ effect on survival, the main object of present study was evaluation the correlated factors with survival in different stages of breast cancer. Materials and Methods: In this study, 518 breast cancer patients treated in Pars and Fayyazbakhsh hospitals in 2006-2009 were retrospectively followed up. Data were recorded based on the last status of disease (metastasis or death) in 2012.The effect of prognostic factors on outcomes indifferent stages of the disease were demonstrated by an illness-death model and their relation to death was analyzed by R software. Results: The mean age of the patients was 48.8 years (±10.8). The mean follow-up time was 5.5 years. Number of involved lymph nodes were statistically significant in death and metastasis (p < 0.001) and it was found that individuals with the higher number of involved nodes had higher risk of death and metastasis in all transitions. In addition, metastatic patients with higher tumor grade, negative HER-2 and larger tumor size showed higher HR of death (p < 0.05). In this study, ER and PR were not significant in death or metastasis. The age of patients was significant in death (p=0.01). Conclusion: This study showed that tumor grade, HER-2 status and tumor size in breast cancer patients with metastasis have important roles in disease survival. Patients with more involved lymph nodes and larger tumor size, have higher risk of metastasis and death. Keywords: Prognostic factors, Illness-death model, Breast Cancer, Survival analysis.