طراحي الگوي مطلوب مميزي كيفيت آموزش عالي ايران

Designing Appropriate Model of Quality Audit for Higher Education of Iran

آموزش عالي در طول دو دهه گذشته با چالش هاي مختلفي مواجه بوده است كه باعث شده تا تضمين كيفيت آموزش عالي اولويت نخست مديريت نظام آموزش عالي گردد. بر اين اساس كشورهاي مختلف در دهه‌هاي اخير كوشش‌هاي فزاينده‌اي را در اين باره به عمل آورده‌اند و با استفاده از روش‌هاي مختلف ارزيابي و تضمين كيفيت سعي در اعتبارسنجي كيفيت دروندادها/ فرايندها/ بروندادها/ پيامدها از يك سو و مميزي سازوكارها/ رويه‌ها/ ساختارها از سوي ديگر داشته و دارند. در دهه‌هاي اخير در خصوص اعتبارسنجي در نظام دانشگاهي ايران، در قالب فرايندهاي ارزيابي دروني و بيروني اقداماتي انجام شده است، ولي متاسفانه هنوز در خصوص مميزي اقدامي صورت نگرفته است. اين تحقيق درصدد است تا با بهره‌گيري از پيشينه مميزي در سطح جهاني و اجماع نظر جامعه دانشگاهي كشور به طراحي الگوي مميزي كيفيت در نظام دانشگاهي ايران بپردازد. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه عوامل مديريت كيفيت تدريس- يادگيري، مديريت كيفيت پژوهش، ماموريت، اهداف سازماني و مديريت نهادي، مديريت كيفيت تعامل با جامعه (مشاركت اجتماعي)، مديريت كيفيت منابع انساني، مديريت كيفيت خدمات پشتيباني، مديريت كيفيت نظام ارزيابي و تضمين كيفيت از اهميت بسياري برخوردارند. بر اساس نتايج پژوهش الگوي مميزي در دو بُعد عوامل و ملاك‌ها و فرايند اجرا طراحي و ترسيم شده است. علاوه بر اين پيشنهادهايي نيز براي اجراي موثر مميزي در نظام دانشگاهي ايران ارايه شده است.

Over the past two decades, higher education has faced with the challenges and quality assurance is the first priority in management of higher education. Accordingly, several countries have increased efforts using various methods of evaluation and quality assurance to try for accreditation of input, process, output and audit of mechanisms, processes and structures in higher education. In this regard, accreditation processes (internal and external evaluation) have been conducted at universities of Iran but unfortunately nothing has been done about the audit. Therefore, this study is sought to use audit world Literature and consensus in the academic community of Iran to design quality audit model in the university system. The results show that quality management of teaching - learning, quality management of research, mission, goals& institutional management, quality management of interaction with society (social participation), quality management of human resources, quality management of support services, quality management of assessment and quality assurance system are in order of importance. So, the audit pattern has been designed in two dimensions of criteria and process. In addition, the recommendations of the action to effectively implement the audit in Iranian universities are provided.