تحليل باطن قرآن كريم از ديدگاه علامه طباطبايي

Analysis of Inner Aspect of the Holy Quran Based on Allamah Tabataba`i`s View

بحث «ظاهر و باطن قرآن كريم» يكي از مباحث تاثيرگذار در تفسير به‌شمار مي‌آيد. به ويژه بُعد باطني آن كه به سبب فراتر بودن از فهم عرفي از ظرافت‌ها و پيچيدگي‌هاي خاصي برخوردار است. سيد محمدحسين طباطبايي از جمله دانشمنداني است كه در زمينه ماهيت باطن قرآن كريم نظري درخور تحليل و تامل ارايه كرده است. از اين‌رو در اين مقاله تلاش شده تا معناشناسي بطون قرآن و زواياي آن و همچنين ارتباط بين ظاهر و باطن از ديدگاه ايشان تبيين گردد. علامه معتقد است كه معاني و معارف قرآن كريم داراي مراتبي است كه برحسب تفاوت سطح فهم مخاطبان مختلف مي‌گردد، كه اين معاني به نسبت ظهور و خفايي كه دارند، ظاهر و باطن قرآن خوانده مي‌شوند كه در طول هم اراده شده و نسبي‌اند. همچنين ايشان برآن است كه معاني باطني برحسب مراتب مختلف فهم‌ها مدلول مطابقي لفظ هستند.

Interior meaning and exterior meaning of the holy Quran, particularly its inner aspect being beyond the usual minds and of special delicacies and difficulties, is one effective subject in Quranic commentaries. Seyyed Mohammad Hosein Tabataba`i is regarded as one of those commentators of considerable view. It, therefore, has been sought in the paper to explain semantics of Quranic exterior aspect and its relation to the exterior one. Allamah has thought Quranic meanings and sciences of degrees differing based on its addressees` different level of mind. The Quranic meanings, being one based upon the other, are called interior and exterior with regard to their state of appearance and disappearance. Again, he considers interior meanings as what meant by the words with regard to different level of understanding.