بررسي «مسام » از ديدگاه طب سنتي ايران و مقايسه آن با طب نوين

Conundrum of Masam (Pores) from View Point of Persian Medicine In Comparison with Allopathic Medicine

طب سنتي ايران يك مكتب علمي با مباني فكري آزموده شده است كه از فلسفه و اصطلاحات خاص خود براي تشخيص و درمان بيماري‌ها استفاده مي‌كند. يكي از اين موارد، واژه «مَسامّ» است (به معني سوراخ يا منفذ) كه مستقيماً يا با واسطه، موجب ظهور بعضي علايم و بيماري‌ها مي‌شود و نقش اصلي را در درمان بسياري از بيماري‌ها ايفا مي‌كند. در اين مطالعه با جستجو در مقالات و كتب مرجع طب سنتي، عبارات مرتبط با موضوع مسام، گردآوري و بررسي شده‌اند. «مسام» به منافذ طبيعي بسيار كوچكي گفته مي‌شود كه بر سطح پوست و ديگر اعضاي بدن از جمله پلك، جفت، رحم، غشاي سينوويال، عضله و عروق ريه وجود دارند. اين منافذ امكان ورود، خروج و تبادل مواد مختلف و داروها را ممكن مي‌سازند؛ همچنين جهت تشخيص و درمان برخي بيماري‌ها از قابليت تغيير در مسام استفاده مي‌شود. حكماي طب ايراني بدون استفاده از امكانات پيشرفته امروزي و تنها با مشاهده برخي آثار، به وجود عواملي غيرمحسوس جهت تبادل مواد پي برده بودند كه به همه اين عوامل واژه «مسام» داده بودند و با آن‌ها به تشخيص و درمان بسياري از بيماري‌ها مي‌پرداختند.

Traditional Persian/ Iranian medicine uses specific philosophy and terminology for the diagnosis and treatment of diseases. One of the terms used, is “Masam” (pores usually in the skin surface or in the organs) which plays an important role in the appearance of some symptoms and diseases, and is used in the management of many disorders. In this article, we reviewed existing Persian medicine literatures, articles and textbooks, searching what have been said about Masams. “Masam” is one of the natural openings which exist in the skin surface and in also other body organs such as eyelid, placenta, uterus, synovial membrane, muscle and lung vessels. Entrance of materials such as oxygen and topical medications, Exit of materials from the body. They also have the possibility of having various and alternative conditions which is used in diagnosis and treatment of some diseases. Long time ago Great Persian physicians, realized specific factors for the transpiration of materials, without having exact details of body histology and only with observations of signs and symptoms. They presented the term “masam” to all these factors and diagnosed and treated many diseases almost perfectly with this attitude.