در جست‌وجوي پاره‌هاي از ياد رفته اسطوره گرشاسپ

In the Search of Forgotten Parts of the Myth of Garsh?sb

پاره‌هايي از زندگي گرشاسپ، پهلوان ايراني، ابتدا در اوستا و متن‌هاي پهلوي آمده و بعدها در قالب روايات ديگر بازگفته شده است. اصلي‌ترين پاره‌هاي زندگي گرشاسپ در متون كهن، به دلاوري‌ها و پاره اندكي به پيوند او با پري اختصاص دارد. با توجه به آنكه ادب عاميانه همواره نگهبان پاره‌هاي حذف‌شده از ادبيات رسمي است، واكاويسامنامه و تومار نقالي آن شيوه مناسبي براي بازيافت پاره‌هاي حذف‌شده اين فرازِ زندگي گرشاسپ/ سام است. در سامنامه و تومار، برابر پيوند پر راز و رمز گرشاسپ/ سام و پري خَنَيثي‌تي در متون كهن، رابطه سام و يك پري به نام عالم‌افروز / گل‌افروز وجود دارد و پري در اينجا در وجهي آسيب‌رسان پديدار مي‌شود. در زندگي سام نيزيك پري بارآور به نام پريدخت حضور دارد. دور از نظر نيست كه اين دو پري را كه قهرمان را سوي خود مي‌كشند، دو وجه ايزدبانوي بزرگ، ويرانگر- آفريننده، بدانيم.