بررسي رابطه بين ريسك تجاري و ريسك مالي با عملكرد شركت‌هاي دارويي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating the Relationship between Business Risk and Financial Risk with Performance of Pharmaceutical Companies Listed on Tehran Stock Exchange

چكيده مقدمه: معيارها و روش‌هاي مختلفي براي ارزيابي عملكرد شركت‌ها وجود دارد. يكي از اين معيارها، نسبت كيوتوبين است. هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه نسبت كيوتوبين با ريسك تجاري و ريسك مالي است. براي محاسبه ريسك تجاري از درجه اهرم عملياتي و براي محاسبه ريسك مالي از درجه اهرم مالي استفاده شده است. روش پژوهش: جامعه آماري پژوهش حاضر شامل كليه شركت‌هاي دارويي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است كه در نهايت 20 شركت واجد شرايط طي دوره 1386 الي 1390 انتخاب شد. هم‌چنين، براي آزمون فرضيه‌هاي پژوهش از روش رگرسيون تركيبي استفاده شده است. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه بين نسبت كيوتوبين و اهرم عملياتي رابطه معناداري وجود نداشته ولي نسبت كيوتوبين با اهرم مالي شركت‌هاي دارويي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معكوس و معنادار دارد. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش حاضر، ريسك تجاري تاثيري بر عملكرد شركت‌هاي دارويي نداشته درحالي‌كه ريسك مالي تاثير معكوسي بر عملكرد شركت‌هاي دارويي دارد و با افزايش بدهي شركت‌هاي دارويي، عملكرد آن‌ها كاهش پيدا مي‌كند. واژه‌هاي كليدي: نسبت كيوتوبين، ريسك تجاري، درجه اهرم عملياتي، ريسك مالي، درجه اهرم مالي.

Abstract Introduction: There are different criteria and methods for evaluating the performance of companies one of which is Tobinʹs Q ratio. The purpose of the current study is to investigate the relationship between Tobinʹs Q ratio with business and financial risk. Operation leverage and financial leverage were used to calculate the business risk and financial risk, respectively. Method: Statistical sample of the present study consists of all pharmaceutical companies listed on Tehran Stock Exchange. Out of them, ultimately 20 companies which were eligible during 2007-2012 were selected. Also, Panel Data Analysis method was used to test the research hypotheses. Results: The results of this research indicated that there was no significant relationship between Tobinʹs Q ratio and operation leverage but there was significant and inverse relationship between Tobinʹs Q ratio with financial leverage of pharmaceutical companies listed on Tehran Stock exchange. Conclusion: Given the findings of the study, it can be concluded that commercial risk has no effect on pharmaceutical companies, while financial risk has negative effect in that as the debt of companies increases, their performance is reduced. Keywords: Tobinʹs Q Ratio, Business Risk, Operation Leverage, Financial Risk, Financial Leverage.