بررسي ابعاد و اعتبارسنجي پرسشنامه عملكرد انطباقي كاركنان با روش تحليل عاملي اكتشافي و تاييدي: مطالعه‌اي در بين پرستاران

Confirmatory and exploratory factor analyses of adaptive performance scale: a study among hospital nurses

مقدمه: عملكرد انطباقي به‌ عنوان ميزان قابليت‌هاي كاركنان در مواجه با تغييرات به ‌وجود آمده در محل كار و موقعيت‌هاي جديد و غيرمعمول تعريف مي‌شود. هدف اصلي اين پژوهش بررسي ساختار عاملي پرسشنامه عملكرد انطباقي است. عملكرد انطباقي سازه‌اي چندبعدي است كه شامل پنج متغيّر نهفته مي‌شود. هدف اين پژوهش بررسي پايايي و روايي اين پرسشنامه بود. مواد و روش ها: در اين پژوهش كه از نوع اعتبارسنجي است، پس از برگردان پرسشنامه به فارسي، فرم نهايي آن بر روي 210 نفر از پرستاران بيمارستان‌ دولتي شهر اهواز كه با روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شده بودند، اجرا گرديد. براي تشخيص عامل‌هاي سازه عملكرد انطباقي از روش تحليل عامل اكتشافي چرخش واريماكس و براي برازش الگو از روش تحليل عاملي تاييدي و مدل معادلات ساختاري استفاده شد. يافته‌ها: پايايي كل پرسشنامه با استفاده از آلفاي كرونباخ 89/0 محاسبه گرديد. ساختار عاملي پرسشنامه با استفاده از روش تحليل عاملي بررسي شد. ضريب KMO و آزمون كرويت بارتلت به ترتيب 88/0 و 093/1639 به دست آمد و معني‌دار است. هم‌چنين چرخش واريماكس نشان داد كه تمامي سوالات آزمون بر روي عوامل بار دارند. نتيجه‌گيري: پرسشنامه عملكرد انطباقي از ويژگي‌هاي روان‌سنجي رضايت‌بخش و پايايي و روايي قابل قبولي براي استفاده در جمعيت پرستاران برخوردار است. درنتيجه سازه‌ عملكرد انطباقي شامل پنج بُعد مجزا از هم؛ يعني مقابله با موقعيت‌هاي اضطراري و غيرمترقبه، مديريت استرس كاري، حل خلاقانه مشكلات، يادگيري و سازگاري بين فردي مي‌شود. يافته‌ها مبني بر چند وجهي بودن اين سازه با مطالعات پيشين مطابقت دارد.

Introduction: Adaptive performance is defined as an employee’s ability to deal with changes and new and unusual situations in the workplace. The present study mainly focused on factor analysis of the Adaptive Performance Scale (APS) and determining its validity and reliability. Adaptive performance is a multi-dimensional structure with five latent factors. Materials and Methods: This method validation study was conducted in Ahvaz, Iran. 210 randomly selected public hospital nurses completed the Persian version of the APS. Exploratory factor analysis (varimax rotation) was used to explore the factor structure of the scale. Confirmatory factor analysis and structural equation modeling were applied to fit the model. Results: The overall reliability of the APS was confirmed (Cronbach’s alpha = 0.89). Factor analysis was used to evaluate the factor structure of the scale. Kaiser-Meyer-Olkin index (0.88) and Bartlettʹs sphericity test result (1639.093) were both significant. Finally, varimax rotation showed all items to have significant factor loadings. Conclusion: Our findings confirmed the acceptable psychometric properties (reliability and validity) of the APS for administration among nurses. Therefore, the adaptive performance construct contains five distinct dimensions, namely dealing with emergency and unexpected situations, work stress management, creative problem solving, learning, and interpersonal adaptability. These results are consistent with previous studies.