نگارگري و شمايل نگاري: تجلّي هنر ديني در ميان شيعيان اماميه و مسيحيان ارتدوكس

Iconography; the Manifestation of Religious Art Among the Imamites and Orthodox Christians

با توجه به اهميت جلوه هاي هنر ديني در سنت هاي ديني بزرگ جهان و نقش آنها در تقويت باورهاي ديني مومنان، در اين باره از زواياي مختلفي از جمله چگونگي ارتباط اين مظاهر ديني با كلام الهي و حضور الهي، ارتباط اين آثار ديني با اعمال و شعاير ديني، ابعاد زيبايي شناختي و مباحث بسياري طرح شده است. اين مقاله با رويكرد تحليلي و نظري تلاش مي كند، ضمن بررسي اجمالي مباني نظري هنر ديني در سنت شيعيان اماميه و مسيحيان ارتدوكس، به مطالعه جايگاه روايات تصويري، نمادها و نگاره هاي ديني و نقش آنها در انتقال باورها به پيروان اين دو سنت ديني كهن و غني بپردازد. البته با توجه به گستره آثار هنري ديني، در شيعه اماميه، بر تصويرگري واقعه عاشورا و در مسيحيت ارتدوكس، بر شمايل ها تاكيد شده است. در بررسي پيشينه تاريخي، هريك از اين مصاديق، به ديدگاه كلي سنت ديني آنها نيز پرداخته شده است.

Considering the importance of the manifestations of religious art in the great religious traditions of the world and their role in strengthening the religious beliefs of the faithful, the paper examines the subject from different aspects including the manner of relationship of religions manifestations with Divine theology and Divine presence, the relationship of these religious works with religious acts and rituals, aesthetic aspects and many issues. Using an analytical-theoretical approach, the paper conducts a brief investigation into the theoretical principles on the religious art in the Imamite tradition and Orthodox Christians to study the position of figurative narrations, religious symbols and icons and their role in the preaching of beliefs to the followers of the two ancient and wealthy traditions. Of course, owing to the wide range of religious artworks, emphasis is put in Imamites on presenting a vivid picture of the Event to Ashura and in Orthodox Christians of Crucifix. In the historical investigation of each of these instances, the general view of each religious tradition has been expounded.