خشونت مذهبي در پناه نص گرايي(ظاهرگرايي) در اسلام و مسيحيت؛ با تاكيد بر سلفي گري اسلامي و بنيادگرايي مسيحي

Religious Violence under the Banner of Literalism (Formalism) in Islam and Christianity; with Emphasis on Islamic Salafism and Christian Fundamentalism

امروزه به طور فزاينده، شاهد بروز گسترده خشونت و افراط در پوشش باورهاي مذهبي هستيم. در اسلام و مسيحيت نيز طيف هايي همچون «سلفيان» و «بنيادگرايان» با ادعاي تحقق خلوص ديني، به استنباط نادرست از متون ديني مبادرت مي ورزند كه در برخي موارد، بروز گرايشات خشن و تندروي ديني را به دنبال داشته است. در تحليل چرايي شكل گيري افراط و خشونت ميان دو طيف مذكور، افزون بر انگيزه هاي سياسي، با عوامل متعددي مواجه هستم. از جمله مهم ترين آنها رويكرد «نص گرايانه» به متون ديني است. اين مقاله، با هدف همگرايي بيشتر اسلام و مسيحيت در برخورد با افراطي گري مذهبي، به بررسي برخي مصاديق گروش به نص گرايي، در استنباط آموزه هاي ديني از قرآن و كتاب مقدس پرداخته و ارتباط اتخاذ اين شيوه با بروز افراط مذهبي را مورد ارزيابي قرار داده است. اثبات ارتباط مستقيم ميان گرايشات نص گرايانه در تحقق بسياري از خشونت هاي موجود ميان سلف گرايان و بنيادگرايان، از جمله مهم ترين نتايج اين تحقيق است.

Nowadays, we face growing truculence and extremisim under the banner of religious beliefs. In Islam and in Christianity such groups like Salafis and fundamentalists who claim religious purity draw erroneous conclusions from religious texts, which, in some cases, result in adopting extreme positions on religious matters. On inquiry, we find that, besides the political motives, there are different factors behind the extremism and violence to which these two groups restort. Among the most important of them is the adoption of literalist approach to interpreting religious texts. With the aim of creating a fair compromise between Islam and Christianity regarding their attitudes towards religious extremism, the paper investigates some instances of the tendency towards literalism in inferring religious teachings from the Qurʹan and the Bible, and evaluates the relation between choosing this method and the emergence of religious extremism. Establishing the fact that there is direct relationship between Salafists’ literalism which has incited many current brutalities and that of Fundamentalists is among the most important findings of this research.