تاثير نوع و سطح مصرف پلي‌آكريل‌آميد بر هدررفت خاك

Effect of type and application level of polyacrylamide on soil loss

فرسايش خاك در مقياس جهاني، منطقه‌اي و محلي يكي از معضلات اساسي مي‌باشد. از اين نظر اتخاذ تدابير مديريتي در مهار اثرات آن اهميت قابل توجهي دارد. علاوه بر ‌اين، يكي از فن‌آوري‌هاي جديد در مقوله مهار فرسايش خاك، استفاده از مواد افزودني از جمله پلي‌آكريل‌آميد است. از طرفي به‌رغم كاربرد پلي‌آكريل‌آميد در مديريت رواناب و فرسايش خاك، تاثير هم‌زمان نوع و سطح مصرف آن كم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. از اين‌رو پژوهش حاضر با هدف تعيين تاثير‌پذيري هدررفت خاك در كرت‌هاي كوچك از كاربرد نوع پودري و محلول سطوح مختلف پلي‌اكريل‌آميد با مقادير 4/0، 2 و 6 گرم بر متر‌مربع در شرايط آزمايشگاهي انجام شد. در اين پژوهش از سه كرت كوچك به ابعاد 5/0 در 5/0 متر، با شيب 30 درصد استفاده شد. براي انجام پژوهش حاضر، پس از گذشت 48 ساعت از زمان استفاده از پلي‌آكريل‌آميد در شكل‌هاي پودري و محلول، باران با دو شدت 50 و 80 ميلي‌متر بر ساعت به‌ترتيب با تداوم 17 و 8 دقيقه روي كرت‌ها شبيه‌سازي و نمونه‌برداري‌هاي لازم انجام شد. نتايج حاصل از آزمون آماري دلالت بر اثر معني‌دار (00/0=P) شكل مصرف پلي‌آكريل‌آميد و شدت بارندگي مختلف بر ميزان هدررفت خاك در سطوح مختلف مصرف پلي‌آكريل‌آميد بود. هم‌چنين شكل پودري مصرف پلي‌اكريل‌آميد در شرايط مورد نظر در اين پژوهش از عملكرد بهتري برخودار بوده و لذا كاربرد آن به حالت محلول براي مهار هدررفت خاك پيشنهاد مي‌شود.

Soil erosion is one of the basic issues at global, regional and local scales. Considering management plans in hindering its effects has therefore significant importance. Additionally, application of additive materials including polyacrylamide is one of new techniques in the field of soil erosion control. Despite of application of Polyacrylamide in runoff and soil erosion management, its contemporary effect in type and the amount of usage has been less considered. The present study was therefore carried out in order to determine the impressibility of soil loss in small plots from application of flour and soluble polyacrylamide in different levels of 0.4, 2, and 6 g m-2 under the laboratory conditions. To this end, three plots with dimensions of 0.5*0.5m and 30% slope were used. In order to apply the current study, rainfall was simulated on study plots with intensity of 50 and 80 mm h-1 and respective duration of 17 and 8 min after 48 h from using polyacrylamide in flour and soluble types. The results obtained from statistical tests verified significant (P=0.00) effect of polyacrylamide type and different rainfall intensities on the amount of soil loss in different levels of the polyacrylamide usage. In addition, the performance of powder application of polyacrylamide under study conditions was found better than that recorded for the solute application and therefore is recommended for the purpose of soil loss control.