بررسي قابليت حدس علايم ايمني با توجه به ويژگي‌هاي علايم شناختي در يكي از صنايع پتروشيمي

Investigation of ability to guess safety signs based on cognitive features in one of the petrochemical industries

مقدمه: تابلوهای ايمنی اطلاعات را در قالب دستورالعمل های مربوط به مخاطرات و آسيب های صنعت فراهم می‌كنند. اين تابلوها به شرطی می توانند مؤثر واقع شوند كه طراحی آن‌ها منطبق با اصول ارگونومی و براساس ويژگی‌های شناختی طراحی باشد. هدف اين مقاله، بررسی ارتباط ويژگی‌های شناختی تابلوها و قابليت حدس، و تدوين يك مدل رگرسيونی برای آن بوده است. .روش‌ كار: اين مطالعه مقطعی- توصيفی بر روی 100 نفر از شاغلين يك صنعت پتروشيمی صورت گرفت. جهت جمع آوری داده ها از يك پرسش‌نامه 3 بخشی استفاده شد: بخش اول اطلاعات دموگرافيك، بخش دوم ويژگی‌های شناختی طراحی تابلوها و بخش سوم آزمون قابليت حدس. سپس برای ارتباط ويژگی‌های شناختی با قابليت حدس علايم، يك مدل رگرسيونی ارايه گرديد. . يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار برای قابليت حدس كل تابلوهای آزمون به ترتيب 73/63 و 36/4 به‌دست آمد. ويژگی "آشنايی" كمترين امتياز (15/49) را به خود اختصاص داد. ويژگی‌های "نزديكی معنايی" (390/0 =β) و "معنی داری" (369/0=β) بيشترين ارتباط را با قابليت حدس علايم ايمنی داشت. .نتيجه گيری: براساس نتايج اين مطالعه جهت افزايش قابليت حدس علايم ايمنی (73/63) به حداقل ميزان استانداردهای موجود، استفاده از اصول طراحی ارگونوميك تابلوها و آموزش ضروری است تا ويژگی‌های شناختی و به ويژه بعد " آشنايی" با كمترين امتياز و دو بعد " معنی داری" و " نزديكی معنايی" با بيشترين امتياز، ارتباط ﻣﺅثر با قابليت حدس علايم را تعديل نمايد. مدل رگرسيون ارايه شده برای اين صنعت می تواند در مطالعات آينده برای پيش بينی قابليت حدس تابلوهای ايمنی مورد استفاده شود.

Introduction: Safety signs provide information,related to hazards or dangers in the industry,in form of instructions. These signs are effective as long as they are designed in accordance with principles of ergonomics and design cognitive features. The purpose of this present research was to study the relationship between cognitive features of signs and ability to guess, and to develop the relevant regression model. . Materials and methods: This descriptive cross-sectional study was carried out on 100 employees in a petrochemical industry complex. A three part questionnaire was used to collect required data; while first part of the questionnaire dealt with demographic information, second part included cognitive features of signs designand the third part proceeded on testing the ability to guess. Then, a regression model was developed to determine the relationship between cognitive features, and the ability to guess. .Results: Mean and standard deviation obtained for the ability to guess the total study signs were 63.73 and 4.36, respectively. The feature of “familiarity” obtained the lowest possible score (49.15). The “semantic closeness” (β=0/390) and “meaningfulness” (β=0/369) had the highest correlation with the ability to guess safety signs. .Conclusion: According to results of this study, use of principles of ergonomic design of signs and training are necessary to promote the ability to guess the safety signs to the minimum available standards. Therefore, it is possible to balance cognitive features especially “familiarity”, with the lowest score, and “meaningfulness” and “semantic closeness”, with the highest influential relationship with the ability to guess of signs. The developed regression model for this industry can be used to predict the ability to guess of safety signs in future studies