شكل گيري حق داشتن سلاح و تاثير آن بر حقوق كيفري

Evolution of the Right to Keep and Bear Arms and its Effects on Criminal Law

حق داشتن سلاح يكي از قديمي ترين حقوقي است كه چالش فكري متفكراني چون افلاطون و ارسطو بوده است. به باور برخي، اين حقِ اساسي و بنيادين شهروندان يك جامعه است كه براي دفاع از خود و نگهباني از يك جامعه دمكراتيك مسلح باشند، اما برخي ديگر حق بر داشتن سلاح را مغاير يك نظام اليگارشي مي دانند. بر اساس ديدگاه نخست، حقوق كيفري نه تنها در برابر اين حق نيست، بلكه پشتيبان دارندگان چنين حقي است و به مجازات كساني مي پردازد كه شهروندان را از اين حق محروم مي سازند. اما در ديدگاه دوم، نگهداري و به كارگيري سلاح، بيرون از چارچوب مقررات، جرم انگاري شده و مجازات در انتظار كساني است كه مقررات حقوق كيفري درباره سلاح را نقض مي كنند. از ميان اين ديدگاه ها، ديدگاه حاميان حق بر داشتن سلاح در نظام كامن لا رخنه كرد و براي شهروندان به رسميت شناخته شد. بنيانگذاران قانون اساسي آمريكا نيز تحت تاثير نظام كامن لا اصلاحيه دوم قانون اساسي را به حق شهروندان بر داشتن سلاح اختصاص دادند. هرچند كه حقوق كيفري و رويه قضايي آمريكا كم وبيش در پي محدودسازي اين حق و جرم انگاري برخي رفتارهاي مجرمانه درباره سلاح بوده اند. اين دگرگوني ها در حالي بود كه قانون اساسي ايران، علي رغم فرهنگ اجتماعي و تاريخي، در هيچ يك از اصول قانون اساسي به اين موضوع نپرداخت و قانون گذار را در سرگرداني ميان سياست هاي آشفته رها ساخت. از اين رو، مقاله حاضر تلاش مي كند مباني جريان شكل گيري حق بر داشتن سلاح و به رسميت شناختن آن به عنوان يك حق و چگونگي نفوذ آن در نظام حقوقي آمريكا و نيز جايگاه آن در حقوق كيفري ايران را بررسي و تحليل نمايد. بنابراين، در فصل نخست، نخستين ديدگا هاي فلسفي درباره حق بر داشتن سلاح را مي كاود. در فصل دوم موضع نظام كامن لا را ارزيابي مي كند و در فصل سوم، تاثير ديدگاه هاي فلسفي و مقررات نظام كامن لا در شكل گيري اين حق در نظام حقوقي آمريكا و سياست كيفري متفاوت ايران را بررسي مي كند.

This paper tries to examine the foundations of right to bear arms in USA legal system. This right is the most ancient right which has been a subject for philosophical arguments of Aristotle and Plato. Some believe that the right to bear arms is a fundamental and constitutional right of the citizens, but the opponents argue that it is inimical to an oligarchic regime. According to the first view, the criminal law supports the holders to bear arm and punishes everyone who violates this right. However, according the second, bearing arms by violation of the law has been criminalized and offenders should be convicted. Among these approaches, the common law system was affected by the proponent of right to bear arms, therefore, this right has been recognized for the people. Under this circumstance, the founders of United States Constitution allocated the second amendment to this right. Yet, the Constitution of Iran did not have any article about right to bear arm so that the legislator could be able how to regulate this part. The first chapter of this paper examines the primary philosophical arguments on right to bear arms and the second chapter is about the rules of common law regarding this right. Finally, the third chapter examines the effect of philosophical approaches and common law rules on the evolution of right to bear arms in the United State legal system and the different criminal policy of Iran.