تبيين راهبردهاي مديريت قلدري بر اساس خودكارآمدي معلمان: نقش ميانجي‌گرايانه باورها و نگرش‌هاي معلمان درباره قلدري دانش‌آموزان

Explanation of Bullying Management Strategies Based on Teachersʹʹ Self-Efficacy: Mediating Role of Teachersʹʹ Beliefs and Attitudes about Students Bullying

بر اساس پيشينه موجود، عواملي نظير: باورها و نگرش‌هاي معلمان درباره قلدري مي‌توانند در تبيين و پيش‌بيني مديريت قلدري از طريق خودكارآمدي ادراك شده معلمان نقش مهمي ايفا كنند. بر اين اساس، پژوهش حاضر درصدد بررسي اثر خودكارآمدي ادراك شده معلمان در مديريت قلدري با درنظرگرفتن نقش واسطه‌اي باورها و نگرش‌هاي معلمان درباره قلدري، با استفاده از تحليل مسير بود. روش پژوهش حاضر، توصيفي و از نوع همبستگي بود كه به شيوه تحليل مسير انجام گرفت. 207 نفر (70 نفر مرد و 137 نفر زن) از معلمان ابتدايي به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي انتخاب شدند و براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي خودكارآمدي معلمان، رفتار اجتماعي دانش‌آموزان و راهبردهاي مديريت رفتار كلاس استفاده شد. يافته‌ها نشان داد كه اثر مستقيم خودكارآمدي بر باورهاي هنجاري (15/0) و اثر مستقيم باورهاي هنجاري (29/0) و اجتنابي (19/0) بر راهبردهاي مديريت قلدري مثبت و معني‌‌دار بود (05/0 p < )؛ ولي اثر مستقيم خودكارآمدي بر راهبردهاي مديريت قلدري (14/0-) معني‌دار نبود. از سوي ديگر، خودكارآمدي ادراك شده معلمان با در نظر گرفتن نقش ميانجي‌گرايانه باورها و نگرش‌هاي آنان، در مجموع 16 درصد از تغييرات راهبردهاي مديريت قلدري را تبيين كرد، بنابراين، مدل آزمون شده برازش خوبي با مدل نظري پژوهش داشت. با توجه به نتايج حاضر، لازم است به منظور طراحي موفقيت‌آميز برنامه‌هاي ضدقلدري معلم محور، علاوه بر كارآمدي معلمان در مديريت قلدري، باورها و نگرش‌هاي آنان نيز مدّنظر قرار گيرند.

Based on theoretical and empirical literature, the mediator factors such as teachersʹ beliefs and attitudes about the bullying of students can play an important role in explaining and predicting management of bullying through perceived self-efficacy of teachers. Based on this approach, the purpose of this study was to examine the effect on teachersʹ perceived self-efficacy in behavior management and bullying management strategies considering the mediating role of teachersʹ beliefs and attitudes. The research method was descriptive and correlational that was performed using the path analysis method. In order to implement reaserch, 207 (70 males, 137 females) of primary school teachers were selected by cluster sampling method and data was collected through teachersʹ self-efficacy questionnaire, the social behavior of students and classroom behavior management strategies. Findings of f path analysis indicate that the direct effect of self-efficacy on normative beliefs (0/15) and the direct effects of normative beliefs (0/29) and avoidance (0/19) on bullying management strategies are positive and significant) p < 0/05) other findings showed that teachersʹ beliefs and attitudes about bullying have a mediator role in the relationship between self-efficacy and strategies to manage bullying, as perceived self-efficacy of teachers in classroom behavior management can explain in total 16% of the variance in bullying management strategies and the tested model has been a good-fitting with theoretical model of research. The results show that in order to design a successful anti-bullying programs, in addition to teachersʹ self-efficacy, their beliefs and attitudes also need to be considered in managing and deal with bullying.